عبداله پورآقائی - مدرس دانشگاه- دانشگاه گیلان
عباس ملک حسینی - عضو هیئت علمی گروه جغرافیا دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر
عبدالرضا فرجی راد - مدیر گروه جغرافیای علوم و تحقیقات تهران

امروزه توسعه منطقه ای متاثر از فرآیند جهانی شدن شهرها بوده و این پدیده در مقیاس های مختلف بر ابعاد و ساختارهای مختلف جوامع تاثیرگذاشته است. بی تردید، توسعه و ایجاد شهرهایی که به سمت جهانی شدن حرکت کنند و در این مسیر کارکردهای شهری، منطقه ای، ملی و جهانی خود را ارتقاء دهند، می تواند اثرات خود را در ساختار توسعه کشور متجلی سازد. حوزه خزر دارای پتانسیل های عظیم اقتصادی، ارتباطی و... می باشد و ضمن ارتباط ایران با جهان از طریق آبهای آزاد، می تواند نقش بی بدیل در سازماندهی سیاسی فضا، آمایش سرزمین و توسعه موزون منطقه ای و ملی ایفا نموده و از این طریق بر توسعه منطقه شمال ایران بیفزاید. پژوهش حاضر در حوزه جهانی شدن شهرها و توسعه منطقه ای سعی در ارائه الگوی کاملی از تبیین تاثیر ایجاد شهرهای شبه جهانی سواحل شمال کشور در افزایش توسعه منطقه شمال ایران دارد. این پژوهش بر اساس ماهیت، توصیفی- تحلیلی و بر مبنای هدف کاربردی- توسعه ای است. به منظور ارائه راهبردهای ایجاد و توسعه شهرهای شبه جهانی در سواحل شمالی ایران بر اساس نظر خبرگان و از تکنیک (SWOT- AHP) بهره گیری شد. یافته ها نشان داد که راهبردهای توسعه منطقه ای از طریق ایجاد شهرهای شبه جهانی در سواحل شمال براساس خبرگان و با توجه به ارزیابی ماتریس عوامل داخلی و خارجی، از نوع تهاجمی می باشد. در نهایت بر اساس یافته های پژوهش، راهبردهای کلی از نوع تهاجمی (SO) برای ایجاد و توسعه شهرهای شبه جهانی برای توسعه منطقه شمال و افزایش قدرت ملی ایران ارائه گردید.

جهانی شدن, شهرهای شبه جهانی, توسعه منطقه ای, سواحل شمال