مهدی فردوسی - کارشناس صندوق کارآفرینی امید

در بررسی عملکرد موسسات مالی، سودآوری یکی از عوامل مهم در تعیین موفقیت هر بانک به شمار می رود. سیستم بانکی دنیا طی دو دهه ی گذشته تغییرات قابل ملاحظه ای را در محیط فعالیت خود تجربه کرده است و عوامل داخلی و خارجی متعددی بر ساختار و عملکرد آن تاثیرگذار بوده است؛ با این وجود، بانک ها هم چنان نقش اصلی را در تامین مالی فعالیت های اقتصادی در بسیاری از کشورها بر عهده دارد؛ از این رو تبیین عوامل موثر بر عملکرد و سودآوری آن ها حائز اهمیت است. این مقاله به بررسی اثرات رقابت و بهره وری نیروی انسانی بر سودآوری نظام بانکی ایران می پردازد. برای این منظور ۳۲ بانک طی دوره ی ۱۳۸۲-۱۳۹۳ با استفاده از داده های سالیانه مورد بررسی قرارگرفتند. یافته ها با استفاده از رهیافت اثرات تصادفی و روش حداقل مربعات تعمیم یافته بیانگر تایید فرضیه ی SCP و اثر مثبت بهره وری نیروی انسانی بر سودآوری است. سایر نتایج نشان می دهد که شاخص سرمایه و حجم سپرده های بانکی اثرات مثبت و شاخص اندازه ی بانک اثر منفی بر سودآوری داشته است. اثر شاخص مالیات بر سودآوری نیز منفی است اگرچه معنی دار نمی باشد.

سودآوری بانکی، رقابت، بهره وری نیروی انسانی