مهدی اجلی - مدرس گروه مدیریت ،دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
حسین صفری - استاد گروه مدیریت صنعتی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران
محمدمهدی مظفری - دانشیار گروه مدیریت، ، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین، قزوین، ایران

در سال های اخیر بر تاب آوری زنجیره تامین و تامین کنندگان تاب آور تمرکز بیشتری شده است، اما پژوهش های چندانی در رابطه با ارزیابی ابعاد کلیدی تاب آوری تامین کنندگان انجام نشده است. هدف اصلی این پژوهش، مرور گسترده بر ادبیات ابعاد کلیدی تاب آوری، دسته بندی عوامل، آزمون و تایید ابعاد، و نهایتا رتبه بندی ابعاد از نظر اهمیت (تاثیرگذاری و تاثیرپذیری) با استفاده از رویکرد ترکیبی تحلیل مسیر و دیمتل فازی است. به این منظور در این پژوهش، پس از مرور جامع و سیستماتیک ادبیات در شش ماهه نخست سال ۱۳۹۷(با جستجوی واژه های تاب آوری تامین کنندگان، تامین کنندگان تاب آور) و مصاحبه با خبرگان صنایع بالادستی پتروشیمی، شش بعد کلیدی و کلی تاب آوری تامین کنندگان در هجده عامل شناسایی گردید. سپس با استفاده از رویکرد تحلیل مسیر(تحلیل عامل تاییدی با نرم افزار SPLS) این ابعاد مورد ارزیابی قرار گرفتند و تمامی ابعاد تایید شدند. در ادامه با به کارگیری تکنیک دیمتل فازی، ارتباط میان ابعاد بررسی و ابعاد تاثیرگذار و تاثیرپذیر شناسایی و نقشه مفهومی(علی- معلولی) از روابط میان ابعاد، ترسیم و ارائه گردید. خروجی نهایی روش دیمتل فازی نشان داد که ابعاد "پاسخگویی تامین کننده"، "کاهش ریسک تامین کننده" و "پشتیبانی فنی تامین کنندگان" به عنوان ابعاد تاثیرگذار و ابعاد "فاکتورهای کلیدی عملکرد"، "پایداری تامین کننده" و "مدیریت فناوری اطلاعات" به عنوان ابعاد تاثیرپذیر استخراج شدند. نهایتا ابعاد "پاسخگویی تامین کننده" و "مدیریت فناوری اطلاعات" به ترتیب به عنوان مهم ترین عوامل از نظر مجموع تاثیرگذاری و تاثیرپذیری در ارزیابی تامین کنندگان تاب آور تعیین گردید. با این رتبه بندی، صنعت مذکور گام بزرگی در جهت ارتقای زنجیره تامین و افزایش تاب آوری تامین کنندگان در جهت مقابله با اختلالات و ریسک ها، بهبود تامین و دستیابی به مزایای رقابتی و ارضای بیشتر نیازهای مشتریان خواهد برداشت.

ابعاد کلیدی تابآوری تامینکنندگان / تحلیل مسیر / تکنیک دیمتل فازی / رتبهبندی