انور سنایی - دانشجوی دکتری مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
محمدعلی زارع چاهوکی - استاد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
اسماعیل علیزاده - دانش آموخته دکتری مرتعداری و کارشناس پژوهشی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
امید اسدی نلیوان - دانشجوی دکتری آبخیزداری، دانشکده مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

هدف از این مطالعه ارزیابی تغییرات ویژگی­ های پوشش گیاهی در اثر شدت چرا در اطراف منابع آب است. برای این کار سه آبشخوار در مراتع حوزه آبخیز سیلوه واقع در شهرستان پیرانشهر انتخاب و در اطراف هر آبشخوار دو منطقه به فواصل صفر تا ۱۵۰ و ۱۵۰ الی ۳۰۰ متری جدا شد. در چهار جهت جغرافیایی و در هر فاصله یک ترانسکت ۱۵۰ متری مستقر (در مجموع ۱۲ ترانسکت) و در امتداد هر ترانسکت به فاصله هر ۱۵ متر یک پلات (در مجموع ۲۴۰ پلات) یک متر مربعی قرار داده شد. نمونه برداری به روش تصادفی-سیستماتیک انجام و در هر پلات فهرست گونه های موجود، درصد پوشش هر گونه، درصد ترکیب گیاهان طبقه I، II، III و تراکم یادداشت شد. تجزیه و تحلیل داده ها به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی و محاسبه شاخص­ های تنوع، غنا و یکنواختی با نرم افزار Past انجام شد. نتایج نشان داد که اختلاف معنی­ داری در سطح یک درصد در میزان ترکیب گیاهان I، II، III، یک ساله، چندساله و کل درصد پوشش در بین دو فاصله مورد بررسی وجود دارد. بیشترین درصد ترکیب و تراکم گونه­ های B. tomentellus (به ترتیب ۱.۴۸ و۴.۳۵) و F. ovina (به ترتیب ۱.۱۲ و ۳.۴۴) در فاصله دوم مشاهده شد. بیشینه میزان شاخص شانون وینر و مارگالف در فاصله دوم آبشخوار سوم و میزان آن به ترتیب ۲.۱۸ و ۴.۱۰ می­ باشد. شاخص یکنواختی پایلو نیز عدم یکنواختی در دو فاصله و سه آبشخوار را نشان داد.

پلات, تنوع, غنا, گرادیان, منابع آب