سجاد ترابی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
مهشید جهادی - دانشیار، گروه علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
نفیسه قاسمی سپرو - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران

اسپیرولینا پلاتنسیس یک سیانوباکتریوم رشته ای فتوسنتزکننده پلانکتونی است که حاوی مولکول های فعال زیستی و منبع غنی از رنگ دانه هایی مانند فیکوسیانین است. در این پژوهش تاثیر دو عامل مهم هم زدن (۲۰ و ۵۰ دور در دقیقه) و هوادهی (با هوادهی و بدون هوادهی) بر کشت ریزجلبک اسپیرولینا پلاتنسیس و تولید رنگ دانه های طبیعی (فیکوسیانین، آلوفیکوسیانین، کلروفیل و کاروتنوئید) در شرایط دمای ۲۸ درجه سانتی گراد، ۹=pH، در کشت غوطه وری در فرمانتور همزن دار موردمطالعه قرار گرفت. یافته ها نشان داد هوادهی در تیمارهای با سرعت هم زدن ۲۰ دور در دقیقه باعث افزایش معنی دار غلظت رنگ دانه ها (فیکوسیانین، آلوفیکوسیانین، کلروفیل و کاروتنوئید) و زیست توده شد، درحالی که هوادهی در تیمارهای با سرعت ۵۰ دور در دقیقه باعث مهار تولید این ترکیبات گردید. بیشترین غلظت زیست توده، فیکوسیانین، آلوفیکوسیانین، کلروفیل و کاروتنوئید به ترتیب ۱/۳۹ گرم در لیتر، ۱۳۶/۵، ۳۸، ۸/۶۲ و ۳/۰۵ میلی گرم در لیتر مربوط به تیمار ۲۰ دور در دقیقه با هوادهی بود. باتوجه به نتایج به دست آمده، هوادهی محیط کشت به صورت معنی داری غلظت آلوفیکوسیانین را افزایش داد (۰/۰۵≤P). در شرایط بدون هوادهی، افزایش سرعت هم زدن، غلظت زیست توده را افزایش داد. در سرعت هم زدن ۲۰ دور در دقیقه همراه با هوادهی بیشترین غلظت زیست توده، فیکوسیانین، آلوفیکوسیانین، کلروفیل و کاروتنوئید به دست آمد.

اسپیرولینا پلاتنسیس, فتوبیوراکتور, فیکوسیانین, هم زدن, هوادهی