وحید کشاورزی - کارشناس برنامه ریزی شرکت رهروان سپهر اندیشه
امین معاضدی - عضو هیئت مدیره شرکت رهروان سپهر اندیشه

چگونگی مدیریت منابع آب زیرزمینی در حوزه کشاورزی در ایران مساله ای است که باید با مشارکت کشاورزان و بهره برداران آب تصمیم گیری شود. زیرا کشاورزان بعنوان مصرف کنندگان اصلی منابع آب نقش کلیدی در مدیریت مشارکتی منابع آب زیرزمینی خواهند داشت. با توجه به مفهوم مشارکت امروزه اهمیت مشارکت تمامی ذینفعان در حوزه مدیریت منابع آب برای سیاست گذاران واضح و بدیهی است و حضور کشاورزان و بهره برداران منابع آب به عنوان مصرف کنندگان اصلی منابع آب برای مشارکت در تصمیم گیری های این بخش امری لازم و ضروری قلمداد می شود. از سوی دیگر موضوع مدیریت مشارکتی منابع آب با بهره گیری از دانش و تکنولوژی در عرصه کشاورزی به شکلی ناگسستنی پیوند خورده است. در واقع، استفاده از تکنولوژی های نوین در آبیاری و در اندازه گیری و مدیریت برداشت از مهمترین تصمیماتی است که باید در مدیریت منابع آب زیرزمینی اخذ و به موقع اجرا گذاشته شوند. بعبارت دیگر متخصصان، بهره گیری از دانش و تکنولوژی نوین در مدیریت توامان عرضه و تقاضا را امری غیر قابل اجتناب می دانند و کشاورزان، جهت افزایش بهره وری آب، ناگزیر باید با این روشها و تکنولوژی ها آشنا شوند و آنها را به کار بندند. لذا توسعه به کارگیری تکنولوژی و فناوری در عرصه کشاورزی از یکسو، و مشارکت کشاورزان و بهره برداران منابع آب در اخذ و اعمال تصمیمات و سیاستها را میتوان دو رکن اساس در موفقیت مدیریت منابع آب زیر زمینی به شمار آورد. در این راستا حاکمیت در ایران، تلاش گسترده ای را جهت ایجاد گروه های غیر دولتی به نام تشکل آب بران در مناطق مختلف ایران سامان داده است تا موجب ارتقا دانش و آشنایی با تکنولوژیها و فرآیندهای مدرن مورد استفاده در مدیریت این منابع شود. مع الوصف و علیرغم اقدامات صورت گرفته، هر روز بر دامنه بحران آب زیرزمینی در ایران افزوده می شود و کشاورزان و بهره برداران همچنان با مشکلات اقتصادی و اجتماعی روزافزون روبرو هستند. این مقاله با درنظر گرفتن اهمیت مشارکت کشاورزان در مدیریت منابع آب زیرزمینی به بررسی نحوه مشارکت کشاورزان در مدیریت بهره برداری از منابع آب زیرزمینی و اثر تکنولوژی در مشارکت کشاورزان می پردازد. این مطالعه قصد دارد تا نگاهی متفاوت را جهت مشارکت موثرترکشاورزان در مدیریت منابع آب زیرزمینی ارائه دهد

مدیریت ، مدیریت منابع آب زیرزمینی، آب کشاورزی، مدیریت مشارکتی