فاطمه ندرلو - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
میرعلی اصغر مختاری - دانشیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
حسین کوهستانی - دانشیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
قاسم نباتیان - دانشیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

رخداد معدنی مس-طلای شمال چرگر در زیرپهنه طارم-هشتجین واقع شده و دربرگیرنده تناوب گدازه های آندزیتی و کوارتزآندزیتی با واحدهای توفی می باشد. گدازه های آتشفشانی ماهیت کالک آلکالن داشته، در یک محیط کمان حاشیه فعال قاره ای تشکیل شده اند. کانه زایی به صورت پهنه سیلیسی شده حاوی رگه-رگچه های کوارتزی کانه دار می باشد. براساس مطالعات کانه نگاری، کالکوپیریت و پیریت کانه های اصلی معدنی بوده و مالاکیت، کوولیت، کالکوسیت و گوتیت در اثر فرایندهای برون زاد تشکیل شده اند. کوارتز، باریت و کلریت کانی های باطله هستند. دگرسانی ها شامل سیلیسی شدن، کلریتی، سریسیتی و آرژیلیکی است. بافت مواد معدنی و باطله از نوع دانه پراکنده، رگه-رگچه ای، برشی، کاکلی، شانه ای، جانشینی، بازماندی و پرکننده فضاهای خالی می باشد. براساس مطالعات صحرایی و میکروسکوپی، کانه زایی مس- طلای شمال چرگر به چهار مرحله قابل تفکیک است: ۱- مرحله اول عبارت از سیلیسی شدن سنگ میزبان آذرآواری همراه با کانه زایی پیریت با بافت دانه پراکنده می باشد، ۲- مرحله دوم به صورت رگه -رگچه های کوارتزی حاوی کالکوپیریت و پیریت و سیمان گرمابی برش ها قابل مشاهده است، ۳- مرحله سوم شامل رگه-رگچه های باریت می باشد که مراحل قبلی کانه زایی را قطع کرده اند، ۴- مرحله آخر مربوط به فرایندهای برون زاد می باشد. ویژگی های زمین شناسی، کانی شناسی و ساخت و بافت ماده معدنی در رخداد معدنی مس-طلای شمال چرگر شباهت زیادی با کانسارهای اپی ترمال فلزات پایه (تیپ سولفیداسیون متوسط) دارد.

کانه زایی مس-طلا, اپی ترمال, سولفیداسیون متوسط, چرگر, طارم