مرتضی دلاوری - استادیار، دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
امیرعلی طباخ شعبانی - استادیار، دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
سمانه قنبری - کارشناسی ارشد، دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

سنگ های آتشفشانی داسیتی (الیگوسن) در جنوب جلفا (آذربایجان شرقی) رخنمون گسترده ای دارند. این سنگ ها اغلب بافت پورفیری تا هیالوپورفیری و ترکیب کانی شناسی پلاژیوکلاز، آمفیبول، کوارتز و بیوتیت دارند. داده های شیمیایی نقطه ای کانی ها (EPMA)، حاکی از منطقه بندی نوسانی و تنوع شیمیایی آمفیبول ها (پارگازیت و ادنیت) است. بلورهای پلاژیوکلاز نیز اغلب زونینگ نوسانی داشته و ترکیب آندزین (An=۲۹-۵۱%) دارند. در این تحقیق، محاسبات دما-فشارسنجی به روش های مختلف بر روی کانی های آمفیبول و پلاژیوکلاز انجام شده است. مطابق نتایج فشارسنجی، پلاژیوکلازها فشار ۵ تا ۸ کیلوبار و آمفیبول ها محدوده های مختلف فشار ۵/۱ تا ۳ و ۵ تا ۹ کیلوبار را نشان می دهند. همچنین، از نظر دماسنجی، پلاژیوکلازها دمای ۱۰۲۰ تا ۱۰۵۰ درجه سانتیگراد و آمفیبول ها دمای ۸۵۰ تا ۹۰۰ درجه سانتیگراد را نشان می دهند. بر اساس نتایج فشارسنجی، تبلور و رشد کانی ها در اتاق های ماگمایی اعماق مختلف صورت گرفته است. برخی از آمفیبول ها در پوسته تحتانی شروع به تبلور نموده و رشد متعاقب آنها با صعود ماگما تا پوسته میانی رخ داده است در حالیکه برخی دیگر در اعماق پوسته فوقانی متبلور شده اند. کنار هم قرار گرفتن کانی های اعماق مختلف در داسیت ها را می توان به اختلاط مذاب ها در اتاق های ماگمایی کم عمق نسبت داد.

دما-فشارسنجی, داسیت, جلفا, آذربایجان شرقی