هادی بهرامی - گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
رضا شریفی نیا - گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
نورعلی فرخی - گروه سنجش و اندازه گیری. دانشکده روانشناسی وعلوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی. تهران، ایران

هدف پژوهش حاضر مقایسه طرحواره های زیبایی شناختی افراد ۲۰-۱۶ با ۶۰-۵۵ سال بر اساس سن و جنست می باشد. روش این پژوهش از نوع علی مقایسه ای بود. جامعه آماری شامل تمامی مردان و زنان ۶۰ – ۵۵ و پسران و دختران ۲۰-۱۶ ساله شهر تهران در سال ۱۳۹۸ به تعداد ۹۰۰۰۰۰ نفر بود که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی از مناطق ۲۲ گانه شهر تهران به تعداد ۴۰۰ نفر انتخاب شدند. در این پژوهش از پرسشنامه محقق ساخته طرحواره های زیبایی شناختی مرتبط با سن و جنسیت (بهرامی و همکاران، ۱۳۹۷) استفاده گردید. روش آماری در این پژوهش آزمون T مستقل بود. یافته ها حاکی از تفاوت طرحواره های زیبایی شناختی در افراد ۲۰ –۱۶ و ۶۰ –۵۵ سال داشت. طرحواره های زیبایی (۹۶۲/۷F=، (P<۰/۰۵)، معیارهای زیبایی (۸۶۷/۱۸F=، (P<۰/۰۵)، چهره و اعضای صورت (۱۱۴/۵F=، (P<۰/۰۵)، اندام (۲۱۱/۵F=، (P<۰/۰۵)، پوشاک و متعلقات (۱۶۶/۵F=، P<۰/۰۵). ). همچنین بین طرحواره های زیبایی شناختی افراد ۲۰ –۱۶ و ۶۰ – ۵۵ سال در هر دو جنس تفاوت معناداری وجود داشت. بین دختران و پسران نیز به جز معیارهای کلی زیبایی تفاوت معناداری وجود داشت. طرحواره های زیبایی (۷۱۵/۱F=، P<۰/۰۵))، معیارهای کلی زیبایی (۲۱۷/۹F=، P>۰/۰۵))، چهره و اعضای صورت (۰۵۶/۰F=، P<۰/۰۵)، اندام (۳۳۶/۰F=، P<۰/۰۵))، پوشاک و متعلقات (۳۶۹/۳F=، P<۰/۰۵).). بر اساس یافته های پژوهش می توان چنین نتیجه گیری کرد که علت تفاوت طرحواره های زیبایی شناختی افراد ۱۶ تا ۲۰ و ۵۵ تا ۶۰ در هر دو جنس این است که معیارهای زیبایی از نظر نوجوانان و جوانان باید منطبق با مد روز باشد و اصولا این طرحواره در بین افراد با سنین پائین تر بیشتر از افراد مسن تر دیده می شود که این مساله می تواند ناشی از گسترش شبکه های اجتماعی و اینترنت در نسل جوان امروز باشد.

طرحواره های زیبایی شناختی, سن, جنسیت