حسن یوسف نیا - پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای، سازمان انرژی اتمی ایران،
محمود رضا اکبری - بخش مهندسی هسته ای، دانشکده ی مهندسی مکانیک، دانشگاه شیراز
سمیرا سرشوق - بخش مهندسی هسته ای، دانشکده ی مهندسی مکانیک، دانشگاه شیراز
سیمین مهدیزاده - مرکز تحقیقات تابش، دانشگاه شیراز
سمانه ذوالقدری - پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای، سازمان انرژی اتمی ایران
محمد قنادی مراغه - پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای، سازمان انرژی اتمی ایران

در این پژوهش، به منظور کاهش وزن و افزایش بازده­ ی روپوش های محافظتی در تضعیف پرتوهای ایکس محدوده ­ی تشخیصی، استفاده از عناصر تنگستن و باریم در ترکیب با سرب، مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا دستگاه پرتو ایکس مستقر در مرکز تحقیقات تابش دانشگاه شیراز با استفاده از کد MCNP۴C شبیه­ سازی شد و طیف خروجی پرتوهای ایکس ترمزی و مشخصه­ ی دستگاه به دست آمد. به منظور بررسی صحت شبیه­ سازی انجام شده با کد مونت­ کارلو، خروجی­ به دست آمده از این کد با خروجی حاصل از نرم ­افزار شبیه ­ساز طیف، پردازش­ گر طیف (SP)، مقایسه گردید. با استفاده از کد MCNP۴C، نمونه­ های با ابعاد۱۰cm ×۱۰cm از روپوش حفاظتی به جرم ­های ۸۶.۵، ۸۱.۵ و ۷۰g، حاوی درصدهای مختلف از عناصر سرب، تنگستن و باریم، در مسیر طیف شبیه ­سازی شده قرار داده و ضریب تضعیف پرتو آن­ ها محاسبه شدند. نتایج نشان دادند که ترکیبات با درصد ۲۳، ۴۲ و ۳۵ و هم­چنین ۱۷، ۴۸ و ۳۵ به ترتیب برای مواد سرب، باریم و وینیل، بهبود تضعیف ۴۶% را نسبت به حالت استفاده از سرب خالص در پی خواهد داشت.

روپوش محافظ, پرتو ایکس, محدوده ی تشخیصی, کد MCNP۴C, نرم افزار پردازش گر طیف