اصغر استاجی - دانشگاه ارومیه
لطفعلی ناصری - دانشگاه ارومیه
علیرضا قنبری - دانشگاه محقق اردبیلی
رقیه نجف زاده - دانشگاه پیام نور ارومیه

چکیده زیتون (.Olea europaea L) یکی از گونه­های مهم درختی مناطق مدیترانه­ای بوده که دائما در معرض دوره های طولانی خشکی می باشد. ویژگی­های خاص این گیاه مانند مورفوآناتومیکی و دلایل فیزیولوژیکی سبب مقاومت آن گیاه به خشکی شده است. این تحقیق به منظور بررسی ویژگی­های آناتومیکی برگ درخت زیتون مانند تراکم روزنه­ها و کرک­ها یا تریکوم­ها، ضخامت پارانشیم نردبانی، طول، عرض و اندازه روزنه و غیره روی ۳۰ رقم داخلی و خارجی زیتون در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در سال ۱۳۹۴ صورت گرفت. نمونه­های از مرکز تحقیقات کشاورزی طارم زنجان تهیه شدند. ارقام مقاوم به خشکی دارای روزنه­هایی کوچک با تراکم کم، شاخص کرک بالا، پارانشیم نردبانی ضخیم، سطح برک کوچک با شکل کشیده هستند. با توجه به نتایج بدست آمده ارقام آمیگدالیا، پیکولین، خدیری و وردال کمترین تراکم روزنه­ای ارقام جولت، شنگه، کالاتاما و کاوی کمترین اندازه روزنه، ارقام لچینو، ابوسطل، شنگه، کایسی و سوری بیشترین شاخص کرک و ارقام کرونیکی، روغنی، شنگه، فراتیو و کراتینا بیشترین قطر پارانشیم نردبانی را داشتند. کمترین سطح برگ در ارقام سوری، ویلیوتکی، آمیگدالیا و آربی کن مشاهده شد. با توجه به مطالعات صورت گرفته ارقام سویلانا، کرونیکی، روغنی، لچینو، آمیگدالیا، سوری، ابوسطل، کایسی، زرد، کنسروالیا و آربی کن جزﺀ ارقام مقاوم به خشکی هستند. در میان ارقام مقاوم به خشکی لچینو، ابوسطل، سوری دارای شاخص کرک بالا، آمیگدالیا، آربی کن و سوری سطح برگ کوچک، ارقام کرونیکی، روغنی قطر پارانشیم نردبانی بالا دارند.

Olive cultivars, Stomata and trichome density, Thickness of palisade parenchyma, Leaf traits., ارقام زیتون, تراکم کرک و روزنه, قطر پارانشیم اسفنجی, ویژگی های برگ