اکبر پاداش - University of Maragheh.
صالح شهابی وند - University of Maragheh.
فرهاد بهتاش - University of Maragheh.
احمد آقایی - University of Maragheh.
علی اصغر علیلو - University of Maragheh.

این پژوهش که در آزمایشگاه­ تحقیقاتی دانشگاه مراغه در بهار سال ۱۳۹۵، به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کاملا تصادفی انجام گرفت، به بررسی تغییر در فعالیت آنزیم­های آنتی اکسیدانی در گیاه کاهو رقم سیاهو تلقیح شده با قارچ آندوفیت Piriformospora indica و سطوح مختلف روی (صفر، ۵/۲، ۵ و۱۰ میلی گرم بر لیتر) می پردازد. قارچ در مرحله دو برگی کاهو و در نزدیکی ریشه به بستر کشت شنی اضافه شد. نمونه های گیاهی، ۳۵ روز بعد از کشت، برای اندازه گیری میزان وزن خشک و تر اندام هوایی، پروتئین محلول کل، غلظت مالون دی آلد هاید و فعالیت آنزیم­های آنتی اکسیدانی (سوپراکسیددیسموتاز، گایاکول پراکسیداز و کاتالاز)، مورد بررسی قرارگرفتند. نتایج آزمایش نشان داد که اثر متقابل قارچ و روی بر مقدار وزن خشک و تر، درصد همزیستی، میزان پروتئین محلول کل و فعالیت آنزیم سوپراکسیددیسموتاز در سطح احتمال ۱ درصد معنی دار بود. اثر اصلی عنصر روی بر غلظت مالون دی آلدهاید، میزان فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز و کاتالاز در سطح احتمال ۱ درصد معنی دار شد. بیشترین میزان وزن خشک و تر اندام هوایی، مقدار پروتئین محلول و فعالیت آنزیم سوپراکسیددیسموتاز، در گیاهان تیمار شده با قارچ P. indicaدر غلظت روی ۱۰ میلی گرم بر لیتر به دست آمد. بیشترین غلظت مالون دی آلدهاید، فعالیت آنزیم­های­ کاتالاز و گایاکول پراکسیداز در غلظت روی صفر (در تیمار) حاصل گردید. نتایج نشان داد که همزیستی گیاه کاهو با قارچ P. indica همراه با استفاده از عنصر روی (بخصوص در سطح ۱۰ میلی گرم بر لیتر)، نقش مهمی در افزایش شاخص های رشدی و تعدیل فعالیت­های آنزیم­های آنتی اکسیدان گیاه کاهو دارد.

Keywords: Antioxidant enzymes, Endophyte fungus, Lettuce, Zinc, آنزیم آنتی اکسیدان, روی, کاهو, قارچ اندوفیت