باقر مستعلی زاده - Department of Agronomy, Faculty of Agriculture, Shahid Bahonar of Kerman, Kerman
غلامرضا خواجویی نژاد - Department of Agronomy, Faculty of Agriculture, Shahid Bahonar of Kerman, Kerman
روح اله مرادی - Agricultural Faculty of Bardsir, Shahid Bahonar University of Kerman, Iran

بهمنظور بررسی تاثیر روشهای مختلف آبیاری بر عملکرد و برخی خصوصیات بیوشمیایی و فیزیکی گیاه سیبزمینی آزمایشی بهصورت اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی بردسیر، دانشگاه شهید باهنر کرمان در سال زراعی ۹۵-۱۳۹۴ اجرا شد. فاکتور اصلی آزمایش شامل ۳ روش آبیاری (کرتی (شیاری)، بارانی و قطرهای) و فاکتور فرعی شامل چهار رقم سیبزمینی (رقم رایج بردسیر (مارفونا)، سانته، آگریا و بانبا) بود. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که میزان عملکرد غده در آبیاری غرقابی (۹۸/۳۶ تن در هکتار) بهطور معنیداری بالاتر از دو روش دیگر است. میزان عملکرد غده در ارقام سانته، رایج بردسیر، بانبا و آگریا به ترتیب ۸۴/۳۴، ۹۱/۲۸، ۱۴/۲۶، ۵۷/۲۱ تن در هکتار مشاهده شد. درصد ماده خشک غده تحت تاثیر آبیاری قرار نگرفت، اما در رقم رایج بردسیر (۸۹/۲۲) بهطور معنیداری بیشتر از دیگر ارقام بود. میزان ویتامین C غده روندی مشابه با عملکرد غده داشت، بهطوری که در روش آبیاری شیاری (۴۱/۲ میلیگرم بر گرم وزن تر غده) و رقم رایج بردسیر (۴۸/۲ میلیگرم بر گرم وزن تر غده) بیشترین مقدار را به خود اختصاص داد. اما محتوای پتاسیم روندی معکوس عملکرد غده را نشان داد. میزان سختی بافت غده در آبیاری بارانی و قطرهای بهطور معنیداری بیشتر از آبیاری شیاری بود و در بین ارقام مورد مطالعه، رقم رایج بردسیر سختترین بافت غده داشت. بهعلاوه میزان نشاسته، قند، پروتئین و پیوستگی بافت سیبزمینی تحت تاثیر برهمکنش روش آبیاری و رقم قرار گرفتند. این شاخصها نیز روندی متفاوت از عملکرد غده را دارند، بهطوری که بیشترین محتوای قند (۵/۹ میلیگرم بر گرم وزن تر غده) و پروتئین (۲/۲۶ میلیگرم بر گرم وزن تر غده) غده برای رقم بردسیر در آبیاری بارانی بدست آمد. رقم بردسیر در آبیاری قطرهای نیز بیشترین میزان نشاسته (۳/۱۶ درصد) غده را نشان داد. بهطور کلی، در مناطقی با بافت خاک لومی-رسی-شنی، استفاده از آبیاری قطرهای بهصورت یک نوار در وسط پشته و همچنین بارانی جهت نیل به بالاترین شاخصهای کیفی سیبزمینی مناسب است، در حالیکه آبیاری غرقابی منجر به تولید بیشترین عملکرد غده و ویتامین C میشود.

Hardness, Protein, Sugar, Starch, Vitamin C, پروتئین, سختی, قند, نشاسته, ویتامین C