حسین حمامی - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند
محمد حسن راشد محصل - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
مهدی پارسا - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
محمد بنایان اول - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
اسکندر زند - موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

به منظور بهبود کارایی علف کش ستوکسیدیم در کنترل یولاف وحشی، آزمایش گلخانه ای پاسخ به مقدار با نه روغن گیاهی در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد در سال ۱۳۹۱ انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی شامل غلظت های صفر، ۴۴/۲۳، ۸۷/۴۶، ۷۵/۹۳، ۵/۱۸۷، ۲۵/۲۸۱ و ۳۷۵ گرم ماده موثره در هکتار علف کش ستوکسیدیم با و بدون روغن های گیاهی منداب، زیتون، سویا، ذرت، آفتابگردان، کلزا، کنجد، کرچک و پنبه دانه انجام شد. علاوه بر این یک آزمایش دیگر برای تعیین ترکیب اسیدهای چرب روغن های گیاهی انجام شد. همه روغن های گیاهی کارایی ستوکسیدیم در کنترل یولاف وحشی را بهبود دادند و آن ها را می توان بر اساس مقادیر پتانسیل نسبی به ترتیب منداب> زیتون> سویا> ذرت> آفتابگردان> کلزا> کنجد> کرچک> پنبه دانه درجه بندی کرد. نتایج کلی نشان داد که با افزایش محتوای اسیدهای چرب غیر اشباع روغن های گیاهی کارایی علف کش ستوکسیدیم بهبود می یابد. منداب و پنبه دانه به ترتیب با بیش ترین (۱۷/۷۱) و کمترین (۶۵/۲۰) درصد اسیدهای چرب غیر اشباع بیش ترین و کمترین کارایی را دارا بودند. در میان اسیدهای چرب غیر اشباع تشکیل دهنده روغن های گیاهی، محتوای اسید چرب لینولئیک نقش کلیدی در کارایی داشت. همچنین یک رابطه منفی بین محتوای اسید لینولئیک و کارایی روغن های گیاهی وجود داشت. کاربرد ستوکسیدیم روی چغندر قند و پیاز اثرات سمی معنی داری نداشت.

اسیدهای چرب غیر اشباع, روغن های گیاهی, ستوکسیدیم, لینولئیک اسید