محمد روستائی علی مهر
زهرا حسن بیگی لاکه
محمود حقیقان رودسری

در این آزمایش اثر ژل آلوئه ورا بر پاسخ های ایمنی و عملکرد ۲۴۰ قطعه جوجه گوشتی سویه کاپ بررسی شد. در پنج روزگی، پرنده ها به شش گروه تیمار و چهار تکرار تقسیم شدند و مقدار صفر، ۶/۰، ۲/۱، ۸/۱، ۴/۲ و ۳ میلی لیتر ژل آلوئه در لیتر آب آشامیدنی هر تیمار به طور دایم (۵-۴۲ روزگی) اضافه شد. افزایش وزن روزانه، مصرف خوراک و ضریب تبدیل خوراک به صورت هفتگی محاسبه شد. به منظور بررسی پاسخ های ایمنی سلول در روز ۱۶، مقدار mL ۱/۰ محلول فیتوهماگلوتینین (mg/mL ۲/۰) به سه پرنده از هر تکرار به صورت داخل پوستی (چین پوستی بال) تزریق و ضخامت پوست بعد از ۲۴ و ۴۸ ساعت بعد از تزریق اندازه گیری شد. برای ارزیابی ایمنی هومورال، ۱/۰ میلی لیتر محلول ۲۵% گلبول قرمز گوسفند (SRBC) در روزهای هشت و ۲۲ به صورت عضلانی تزریق شد و عیار پادتن تام، IgG و IgM ضد SRBC از طریق آزمایش هماگلوتیناسیون در روزهای ۲۱، ۲۸، ۳۵ و ۴۲ تعیین شد. نتایج نشان داد که در کل دوره، شاهد واجد کمترین افزایش وزن روزانه (g/day ۹۴/۵۳) و بیشترین ضریب تبدیل خوراک (۸۲/۱) بود (۰۵/۰PP). در روز ۴۲، عیار پادتن IgM (۳/۱)، IgG (۳/۲) و تام (۵/۳) شاهد کمتر از سایر تیمارها بود (۰۵/۰>P)؛ بنابر این افزودن ژل آلوئه ورا به آب آشامیدنی جوجه های گوشتی موجب بهبود عملکرد، پاسخ های ایمنی سلولی و هومورال می شود.

ایمنی هومورال, جوجه گوشتی, ایمنی سلولی, ژل آلوئه ورا, عملکرد