مریم بهادر - دانش آموخته کارشناسی ارشد طراحی شهری، موسسه آموزش عالی معماری و هنر پارس
علیرضا قهاری - استاد و مدیر گروه شهرسازی، موسسه آموزش عالی معماری و هنر پارس
نسیم حسنی میانرودی - استاد گروه شهرسازی، موسسه آموزش عالی معماری و هنر پارس

آن چیزی که سبب هستی بخشدن به شهر می شود، رابطه هایی است که میان فضاها و رویدادهای گذشته اش وجود دارد. شهر پدیده ای پویا و رو به رشد است اما نمی توان به این دلیل خاطره انگیزی فضاهای شهری را نادیده گرفت که اگر چنین شود به بی هویتی کامل خواهیم رسید. حس مکان عامل مهمی در هماهنگی فرد با محیط بوده است و در معنابخشی به مکان ها ی پیرامون زندگی انسان نقش بسزایی ایفا می کند، به گونه ای که سبب می شود فهم و احساس فرد با زمینه معنایی محیط پیوند خورد و یکپارچه گردد. از سوی دیگر با ارتشاء شاخص های ایجاد حس مکان، سطح بالاتری از آن که حس تعلق به مکان می باشد، بیان می شوو د. تاثیر حس تعلق به مکان مطابق بر مدل شکل گیری معنا در محیط (برآیند تعامل فرد، دیگران و محیط) می باشد. در شهر بی خاطره هیچ نوع کنش اجتماعی و ارتباطات انسانی و اجتماعی که لازمه تعاملات انسانی هست در آن وجود ندارد.فرصت هایی که با توجه به پتانسیل های اجتماعی، کالبدی و مدیریت شهری تهران وجود دارد، نشان دهنده امکانات زیادی جهت حفظ و تشویت و تداوم و خاطرات جمعی است. پژوهش حاضر در پی کشف مولفه های موثر بر شکل گیری خاطره جمعی و ارزیابی آن ها به کمک تئوری فکری مکان ساز در محدوده میدان تجریش می باشد. روش انجام پژوهش: رویکرد حاکم بر روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی می باشد. جهت محقق شدن اهداف این پژوهش از مطالعات میدانی و همچنین مطالعات اسنادی (کتابخانه ای) استفاده شده است. نتایج تحقیق بیانگر آن است که میزان خاطره انگیزی فضای شهری محدوده میدان تجریش بر اساس مولفه های موثر بر شکل گیری خاطرات جمعی، در سال های اخیر به واسطه تصمیمات مدیران و برنامه ریزان شهری دچار آسیب شده است. پیشنهاداتی منطقی در راستای تقویت مولفه های موثر بر شکل گیری خاطرات جمعی براساس رویکرد مکان ساز در محدوده مورد مطالعه، ارائه شده است.

فضاهای شهری، خاطرات جمعی، مولفه های موثر بر شکل گیری خاطره جمعی