محمد پایگذار - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری ، دانشگاه پیام نور واحد اهواز ، ایران

نابسامانی و اغتشاش حاکم بر منظر شهری امروزه در شهرهای ما کاملا مشهود است. معماری و شهرسازی هر کشور، بازتاب شرایط ذهنی آن جامعه است. منظر شهری را به طور تجریدی میتوان مرکب از سه جزء دانست: سیما و کالبد، فعالیت، معنا. بنابر این تعریف، محتوایی منظرشهری بر حیات و همچنین بازنمایی ویژگی های اصلی زندگی ساکنان شهر در قالب هویت دلالت میکند اهمیت منظر شهری از آنرو است که تنها در آینه ی آن، ابعاد ناملموس حیات مدنی، همچون فقر و غنا، سلطهی نهادها و ارزشهای معین، سلایق زیباشناختی، خرده فرهنگ ها، عمق تاریخی شهر و ... از طریق نظامی از نشانه ها امکان تجلی می یابد. هویت ، فرهنگ و منظر شهری در حلقهای از روابط ، تاثیراتی متقابل بر یکدیگر میگذراند .رابطه رفت و برگشتی منظرشهری ، معماری و فرهنگ در قرن اخیر، موجب نوعی بی هویتی گشته که می بایست با نهضتی پایدار و برنامه ریزی مستمر، درصدد توسعه ای به منظور احیای هویت، فرهنگ ایرانی و اسلامی دست یافت. از این رو شناخت و تقویت هویت ، فرهنگ و منظر شهری از کارآمدترین ابزارها در جهت ایجاد انگیزه مشارکت در شهروندان می باشد . یکی ازمسائل مهم شهرهای امروزی، بحث فرهنگ و هویت شهری در آنها می باشد که کم توجهی به ابعاد و عوامل هویت بخش در محلات و منظر شهری باعث ایجاد محیط هایی مصنوع و تهی از هویت انسانی می گردد. این مقاله می کوشد به مدد مطالعات کتابخانه ای به تعریف مبانی نظری مربوط به پژوهش پرداخته و به روش توصیفی تحلیلی، به تحلیل رابطه ی میان هویت، فرهنگ و منظر شهری بپردازد و بدین ترتیب نقش آفرینش منظر مناسب را در بازآفرینی نشانه های هویتی و فرهنگی در زندگی شهری امروز بررسی نماید.

هویت ، منظر شهری ، فرهنگ ، معماری