پگاه جعفری حقیقت پور - پسا دکتری عمران-راه و ترابری ، دانشگاه علم و صنعت ، ایران ، تهران
تانیا اعتماد - کارشناسی مهندسی عمران-عمران،دانشکده فنی مهندسی،دانشگاه آزاد اسلامی،واحد تهران شمال

انتخاب بهینه مسیر های راه آهن چه از لحاظ کمی و چه ازلحاظ کیفی نقش موثری در تعدیل هزینه های اجرائی، بهره برداری و نگهداری دارد. لذا لازم است در مراحل اولیه مطالعات مسیر ، مبادرت به انجام بررسی های دقیق همه جانبه اعم از فنی ، اجتماعی و اقتصادی نمود. طبیعی است چنانچه مسیریابی راه آهن و طرح هندسی آن بصورت بهینه از جنبه های گوناگون مورد مطالعه قرار بگیرد . تبعات آن در مراحل ساخت و راه اندازی اعم از زیرسازی ، روسازی ، علائم و ارتباطات ، احداث ساختمانها ، ناوگان و ... تاثیر خواهد گذاشت. احداث راه آهن بعنوان یک پروژه عمرانی و زیربنایی ، از جمله طرح هایی است که اگر در مراحل طراحی و برنامه ریزی های اولیه آن مطالعات فنی و زیست محیطی بصورت گسترده و جامع در نظر گرفته شود ، شاهد فواید بسیاری از جمله تعمیر و نگهداری بهینه با سرمایه کمتر و بازدهی بیشتر ، زمان بازگشت سرمایه کمتر و سود بیشتر خواهیم بود . یکی از مراحل اساسی در ساخت راه آهن انتخاب مسیر مناسب است. برای طراحی صحیح این مسیر در نظر گرفتن تمام هزینه های عمده مراحل طراحی، ساخت، بهره برداری و تعمیر و نگه داری امری ضروری است. در روشهای طراحی سنتی خطوط راه آهن در نظر گفتن تمام این هزینه ها و اعمال محدودیتها طراحی امکانپذیر نبوده است. برای حل اینگونه مسائل روشهای بهینه سازی فرا ابتکاری مورد استفاده قرارگرفته است تا علاوه بر رفع آن با در نظر گرفتن کلیه نقاط برداشت شده بعنوان کاندیداهای عبور مسیر بصورت همزمان بتواند به عملیات مسیریابی جامعیت بخشد.

تعمیر و نگهداری ، مسیر بهینه ، بهینه سازی ، راه آهن ، مسیریابی، طراحی