یاسین صدری - کارشناس ارشد سازه، گرایش سازه، دانشگاه ارومیه
محمدرضا شیدایی - استاد دانشگاه ارومیه، دکترای تخصصی سازه

کاربرد مهاربندهای فولادی برای مقابله با نیروهای زلزله ایجاب می کند که عملکرد لرزه ای این نوع سیستم ها مورد توجه بیشتری قرار گیرد. شکل متداول مهاربندهای همگرا از جمله ضربدری، ۷ یا ۸ (شورون) مشکلات زیادی در تامین فضای بازشوهای ساختمان به وجود میآورد، از این رو معماران برای تامین فضای کافی جهت بازشوها در ساختمان تمایل به استفاده از مهاربندهای واگرا پیدا کرده اند که در آن، محل تلاقی محور اعضای مهاربند یکی نبوده و تیرپیوند افقی، بخشی از سیستم مهاربندی محسوب میگردد. در این تحقیق ، مهاربندهای واگرا از نوع ۷ ، ۸ و قطری در قاب های سه بعدی ساختمان فولادی، با دهانه های ۶ متری ۴ و ۸ طبقه که محل قرارگیری مهاربندها در دهانه های وسط و کناری متغیر می باشند، قرار داده شده و مدلهای ساختمانهای مذبور تحت تحلیل های ترکیب بار متعارف، ترکیب بار تشدیدیافته، تحلیل طراحی براساس ظرفیت و تحلیل دینامیکی تاریخچه زمانی غیر خطی قرار گرفته و نیروهای ایجاد شده در ستونها با هم مقایسه گردیدند. برای بررسی و مقایسه عملکرد سازه ها، مدلسازی نمونه های مورد بررسی در تحقیق حاضر، در نرم افزار Etabs ۲۰۱۵ انجام گردید. برای انجام تحلیل های تاریخچه زمانی غیرخطی و مقیاس نمودن شتابنگاشت ها، از ۳، ۷ و ۱۱ زلزله استفاده گردیده که به صورت MCE مقیاس شده است. نتایج تحقیق حاضر و مقایسه انواع تحلیل ها نشان داده است که نسبت نیرو های طراحی براساس آیین نامه، بیشتر از نیروی تحلیل دینامیکی تاریخچه زمانی غیرخطی می باشد که برای سازه های چهار طبقه، در حدود ۱۰ درصد و برای سازه های ۸ طبقه، حدود ۳۰ درصد می باشد که با توجه به سختی تحلیل و طراحی لرزه ای و زمان بر بودن آنها، نتایج بدست آمده از دستورات آیین نامه ای مورد قبول می باشد و طراح می تواند با استفاده از دستورات آیین نامه ای، اینگونه سازه ها را به راحتی طراحی و محاسبه نماید.

مهاربند واگرا، تقاضای لرزه ای، اعضای نیرو-کنترل، تیر خارج ناحیه پیوند