عیسی شوش پاشا - دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل
مهدی شرف خواه - دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل

برای تحلیل پی­ های گسترده بر روی شمع تحقیقات تئوری و عددی بسیاری انجام شده ولی مطالعات آزمایشگاهی در این خصوص بسیار اندک است. تحقیقات آزمایشگاهی موجود نیز عمدتا بر روی شمع ­های فولادی انجام شده است. در این مقاله با کمک مدل­سازی فیزیکی در آزمایشگاه، رفتار پی­ های گسترده بر روی شمع در ماسه بررسی شده است. در آزمایش ­ها از شمع­ ها و پی بتنی درجا­ریز استفاده گردید. آزمایش­ ها بر روی شمع منفرد، شمع منفرد در بین شمع ­های دیگر، پی گسترده، پی گسترده بر روی شمع انجام شده است. اثر تعداد شمع، نحوه احداث شمع و همچنین اندرکنش میان اجزا مختلف بر روی نتایج مورد بررسی قرار گرفته شد. نتایج نشان داد که به ازای تعداد شمع برابر، ظرفیت باربری نهایی پی­ های گسترده بر روی شمع به مراتب بیشتر از پی گسترده بوده است. با قرارگیری شمع منفرد در بین شمع های دیگر، ظرفیت باربری و سختی شمع افزایش و با احداث شمع در زیر پی گسترده، ظرفیت باربری پی گسترده کاهش یافت. میزان افزایش ظرفیت باربری در شمع ­های گوشه، لبه و مرکزی واقع در پی گسترده بر روی شمع با آرایش ۳×۳ نسبت به شمع منفرد، ۱۶%، ۶۴% و ۲۶۴% می­ باشد. با به­ کارگیری شمع در زیر پی گسترده، ظرفیت باربری پی گسترده به کم­تر از نصف ظرفیت باربری پی گسترده بدون شمع کاهش یافت. همچنین طراحی پی ­های گسترده بر روی شمع بدون در نظر گرفتن سهم باربری خاک، ظرفیت باربری مجاز را بیش از دو برابر دست ­پایین تخمین زد. با افزایش فاصله شمع ­ها این خطا بیشتر نیز شد.

پی های گسترده بر روی شمع, شمع های بتنی درجا, روش احداث شمع, اندرکنش, ماسه