مهدی سقایی - استادیار دانشکده علوم گردشگری، موسسه آموزش عالی حکیم جرجانی گرگان، گرگان، ایران

گردشگری در اواسط قرن بیستم، دچار تحولات بسیاری شد و از گذاری از گردشگری انبوه به گردشگری پسافوردی شکل گرفت که مبتنی بر الگوهای فضایی سه گانه و گونه های مختلف گردشگری بوده است. گردشگری جنگ یکی از این گونه های گردشگری برآمده از گردشگری پسافوردی است. این گونه از گردشگری که زیر شاخه گردشگری تلخ بوده به نسبت گسترش دامنه تقاضای گردشگران، در جهت توسعه مناطق جنگ زده و هم چنین دیگر آثار فرهنگی مورد توجه قرار گرفته است. از این رو در این مقاله در چارچوب یک روش راهبردی مبتنی بر سطح بندی مناطق دارای قابلیت و تجزیه و تحلیل SWOTو اولویت بندی راهبردها با مدل QSPMبه ارزیابی راهبردی گردشگری جنگ در ایران پرداخته است. نتایج به دست آمده در سطح بندی مناطق دارای قابلیت در چهار سطح انجام گرفته که چهار استان کرمانشاه، خوزستان، کردستان و ایلام در سطح یک قرار گرفتند. از نظر تجزیه و تحلیل SWOTراهبرد اقدام ST(تنوع و رقابتی) حاصل گردید و اولویت بندی مدل QSPMراهبرد  راهبردی تنوع و توسعه امکانات و تسهیلات خدمات گردشگری با امتیاز نهایی ۶۴/۱۱ به عنوان راهبرد اصلی توسعه گردشگری جنگ تدوین شد. راهبرد حمایت از تشکیل شرکت ها تعاونی گردشگری جنگ ۳۲/۹ ، بخشودگی مالیاتی و در نظر گرفتن تسهیلات در زمینه توسعه گردشگری جنگ در مناطق دارای قابلیت سطح یک با ۹۴/۸ و راهبرد هماهنگی و تعامل بیشتر سازما ن های متولی گردشگری جنگ با آژانس ها و تورگردان ها با  ۷۴/۸ در اولویت های بعدی راهبردی توسعه گردشگری جنگ قرار گرفتند.

گردشگری پسافوردی, گردشگری جنگ, گردشگری تلخ ارزیابی راهبردی, سطح بندی, ایران