سمیه حاجوی - دکترای تخصصی دانشگاه شهید بهشتی تهران

پدیده گردشگری امروزه گستره جهانی یافته است. این امر ناشی از توسعه نوآوری تکنولوژیکی و گسترش همه جانبه سرمایه داری در عصر کنونی است. در این بین، شهرها در بردارنده مراکز مهم اقتصادی، علمی، تفریحی، ورزشی، زیارتگاهی، تاریخی، فرهنگی و پزشگی هستند و افزون بر این موارد از جاذبه های طبیعی نیز بهره مند می باشند. گردشگری یکی از بزرگترین صنعت ها در جهان محسوب می شود و آن چنان رشد سریعی داشته که بیش ازیک سوم از ارزش کل تجارت جهانی را به خود اختصاص داده است. طبق گزارش سازمان جهانی گردشگری، یکی ازعوامل اصلی توسعه پایدار اقتصادی و اجتماعی بسیاری از کشورها بوده به طوری که در طی سالیان آتی به بزرگترین صنعت جهان تبدیل خواهد شد. امروزه اهمیت صنعت گردشگری در ایجاد اثرات مثبت اقتصادی و فرهنگی در سطح دنیا به طور روزافزونی آشکارتر شده و دولتمردان چه در کشور های توسعه یافته و چه در کشور های در حال توسعه، گردشگری را به عنوان یکی از عوامل مهم ایجاد اشتغال و کاهش نرخ بیکاری می دانند. کشور ما ایران نیز از جاذبه های گردشگری بالقوهای برخوردار است. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی عوامل موثر بر توسعه پایدار اقتصادی گردشگری برای دستیابی شهرداریها به کسب درآمد با روش توصیفی- تحلیلی می باشد. یافته های پژوهش نشان می دهد که شهرداری ها نقش مهمی در معرفی شهرها به عنوان یک جاذبه گردشگری می تواند داشته باشد. همچنین توان طبیعی یکی از مهم ترین و در واقع نخستین عامل موثر بر توسعه گردشگری در مناطق توریستی است که خود از اجزای مختلفی تشکیل شده است. موقعیت خاص استراتژیک یک منطقه یکی از زیرمعیارهای مهم توان طبیعی در مناطق توریستی است. منظور از موقعیت خاص استراتژیک، مکان جغرافیایی منحصر بفرد منطقه گردشگری است که آن را از سایر مناطق متمایز می سازد. قرارگیری در نزدیکی دریا، موقعیت کوهستانی، ارتفاع بسیار بالا یا پایین منطقه، نزدیکی به مناطق نفت خیز، نزدیکی به جزایر و غیره همگی عواملی هستند که به یک منطقه توریستی، موقعیت خاص استراتژیکی اعطا می کنند.

شهرداری ها، گردشگری شهری، اثرات اقتصادی، کلانشهرها