شهرام سلامی - دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق بشر، گروه حقوق عمومی و بین الملل، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

کرامت انسانی از مهم ترین حقوق انسانی مورد تاکید در قوانین اساسی و اسناد بین المللی حقوق بشر می باشد و پایه و اساس بسیاری از حقوق دیگر شناخته می شود. حفظ کرامت انسانی در فرآیند دادرسی کیفری از آن جهت حائز اهمیت است که فرد دارای پارهای حقوق می باشد که بایستی مورد احترام واقع گردد و حتی احراز مجرمیت وی نیز سبب نمی شود که حقوق انسانی وی به بهانه اعمال مجازات، خدشه دار شود و محاکمه وی باید در چهارچوب قانون و منطبق بر اسناد بین المللی حقوق بشر و در جامعه ای دموکراتیک، انجام پذیرد. تحقیق حاضر با روش توصیفی-تحلیلی در صدد پاسخ به این پرسش است که: رعایت کرامت انسانی در دادرسی کیفری، از مرحله تحقیقات مقدماتی تا صدور حکم چه الزاماتی دارد؟ نتیجه اینکه کرامت انسان یک امر ذاتی و غیر قابل سلب است و هیچ کس نمی تواند آن را سلب یا محدود کند و حیثیت طبیعی انسان هیچ گونه ارتباطی با اعمال و رفتار آدمی ندارد و اعمال مجرمانه صرفا کرامت ارزشی و اکتسابی را در چهارچوب قانون از انسان سلب می کند نه کرامت ذاتی را، چون کرامت انسانی از آزادی اراده و اختیار و قدرت تعقل و تفکر انسان ناشی می شود و از آنجایی که همه انسان ها به صورت برابر از حیثیت و شرافت برخوردارند باید از حقوق یکسان و برابر که لازمه احترام به کرامت ذاتی آنان است، برخوردار باشند.

کرامت انسانی، متهم، دادرسی کیفری.