ابراهیم عباسی - استاد گروه مدیریت، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران
محبوبه فهیمی - کارشناسی ارشد حسابداری آزاد اسلامی، واحد شاهرود، شاهرود، ایران

در این مقاله مدل تشخیص تقلب در اظهارنامه های مالی با استفاده از ابزار نسبت های مالی بررسی شده است. هدف بررسی مدل تشخیص تقلب در اظهارنامه های مالی با استفاده از ابزار نسبت های مالی می باشد. دوره زمانی این تحقیق سال ۱۳۸۸-۱۳۹۴ درنظر گرفته شده است. جامعه آماری شامل کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. نمونه آماری به طور تصادفی شامل ۳۵ شرکت سالم دارای اظهارنامه های سالم (بدون تقلب) بورس اوراق بهادار تهران است که قبل از سال ۱۳۸۷ در بورس پذیره نویسی و شروع به فعالیت کرده اند و طی این دوره حداقل برای یکبار در فهرست ۵۰ شرکت برتر بورسی اعلام شده توسط سازمان بورس قرار گرفته اند. تحقیق به لحاظ هدف از نوع نظری و به لحاظ روش شناسی از نوع تحلیلی- تجربی می باشد. برای بررسی رابطه میان متغیرهای مستقل و متغیر وابسته از آزمون t مستقل دو نمونه ای و آزمون مان- ویتنی و همچنین مدل توسعه یافته رگرسیون لجستیک بهره گیری شد. نتایج تحقیق نشان داد که با استفاده از تجزیه و تحلیل صورت های مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار می توان به کشف تقلب در گزارشگری مالی اقدام نمود. نتایج تحقیق حاکی از آن است که کلیه نسبت های مالی شامل نسبت مالی بدهی کل به دارایی کل، نسبت مالی نقدینگی به بدهی جاری، نسبت مالی ارزش دفتری دارایی جاری به بدهی جاری، نسبت مالی سود خالص به حقوق صاحبان سهام در تشخیص تقلب می تواند نقش موثری داشته باشد.

تقلب، مدل، نسبت های مالی، بورس، اظهار نامه های مالی