عباس کریمی - لیسانس عمران، کارشناس دفتر فنی شرکت مهندسی مشاور مهاب قدس، طرح سد و نی
علی امینی - لیسانس عمران، کارشناس دفتر فنی شرکت مهندسی مشاور مهاب قدس، طرح سد و نی

آبگیری سد و نیروگاه کارون چهار در فصل تر و سیلابی در شرایطی آغاز شد که پار های از فعالی تهای اجرایی پیش نیا ز آبگیری به اتمام نرسیده بود و از همه مه متر میزان آورد رو دخانه تقریبا دو برابر میزان معین شده و برنام هریزی شده برای شروع آبگیری بود. این در حالی بود که طراحی سیستم انحراف بر اساس آبگیری در فصل خشک صورت گرفته بود و طراحی سازه ورودی انحراف یک برای فشار خارجی ناشی از آب، متناظر با تراز 880 متر از سطح دریا انجام شده بود و بدون در نظر گرفتن ضرایب اطمینان، استحکام ساز ه ورودی تونل معادل فشار آب متناظر با تراز 900 متر از سطح دریا بود. لذا در این شرایط اجرای حداقل طول 18 متر از پلاگ بتنی تونل انحراف یک در بازه زمانی کوتاه یعنی کمتر از 10 روز جهت انجام آبگیری ایمن، بسیار حیاتی بود. در این راستا با توجه به پی شبین یها و برنام هریز یهایی که قبل از شروع آبگیری انجام شده بود، بلافاصله پس ا ز استقرار دریچ ههای تونل انحراف نسبت به تخلیه آب موجود در تونل و خش کاندازی آن جهت شروع اجرای پلاگ بتنی اقدام شد که این امر ظرف مدت 4 ساعت صورت پذیرفت و بت نریزی اولین مقطع در مدت کمتر از 28 ساعت پس از آبگیری آغاز شد و به این ترتیب طول 65 متری سازه پلاگ به حجم 4200 مترمکعب در زمانی کمتر از 8 روز به پایان رسید که این رکوردی ب ینظیر در تاریخ سدسازی کشور محسوب م یشود. در این مقاله ضمن مرور مبانی طراحی تون لهای انحراف، تمهیدات در نظر گرفته شده قبل از آبگیری و روش اجرای عملیات به تفصیل مورد بحث و بررسی قرار م یگیرد.

کلیدیآبگیری، پلاگ، آورد رودخانه، سازه ورودی تونل انحراف، خش کاندازی