محمدرضا طاهری - کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی
محسن زمانی - دانشجوی دوره دکتری جغرافیای سیاسی گرایش سازمان سیاسی فضا، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران

از دید جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک عوامل و عناصر جغرافیایی و به طور خاص مناطق جغرافیاییدر رویدادها و فرآیند های سیاسی نقش دارند. یکی از این مناطق جغرافیایی خلیج فارس است کهنقش بی بدیلی را در رویداد های جهانی ایفاء می نماید. این منطقه بنا به علل مختلفی از جملهانرژی، گذرگاه های آبی و استراتژیک و لزوم برقراری امنیت آن برای قدرت های بزرگ، بازار مصرفو. .. از اهمیت زیادی در معادلات جهانی برخوردار است. سازمان شورای همکاری خلیج فارس بارویکرد امنیت محور در بحبوحه جنگ ایران و عراق در سال ۱۹۸۱ میان شش کشور عرب حوزهخلیج فارس شکل گرفت. گرچه طرح ها و برنامه های این سازمان بر پایه امنیت اجتماعی و فردی،تکامل اقتصادی و وحدت اجتماعی و ایجاد صلح در بین کشورهای حوزه خلیج فارس ذکر شد، ولیخط مشی و سیاست های این سازمان در طول سه دهه گذشته حاکی از تقابل کشورهای عضوشورای همکاری خلیج فارس با قدرتیابی جمهوری اسلامی ایران در منطقه بوده است. این کشورهاعلاوه بر تقویت توان نظامی خود که با خریدهای سرسامآور تسلیحات غربی همراه بوده است،همواره با رویکردهای تقابلی در مسائل گوناگون، خواستار کاهش نفوذ ایران در کشورهای منطقهبوده اند و چارچوب سیاست های خود را در تقابل با گسترش روزافزون ژئوپولتیک قدرت نرمجمهوری اسلامی ایران قرار داده اند. این مقاله تلاش دارد تا ضمن بر شمردن مولفه های قدرت نرمجمهوری اسلامی ایران در منطقه، رویکردهای تقابلانه شورای همکاری خلیج فارس در قبال قدرتنرم ایران را مورد بررسی قرار دهد.

سازمان های منطقه ای، قدرت نرم، شورای همکاری خلیج فارس، جمهوری اسلامی ایران، رویکردهای تقابلی