وحید شریفی - کارشناس ارشد تاریخ ایران اسلامی دانشگاه اصفهان
زهرا حسین هاشمی - دانشجوی دکتری تاریخ اسلام دانشگاه اصفهان

خلیج فارس و کشورهای حاشیه آن در طول تاریخ از اهمیت قاب لذکری برخوردار بوده اند و هموارهنقش مهمی در تحولات فرهنگی و تمدنی جهان و منطقه ایفا کرده اند. وجود آثار تمدنی مربوط بهاولین تمدن های بشری گواه بر این مدعاست که این منطقه در گذشته های دور از رونق باشکوهیبرخوردار بوده است. این منطقه در سر راه تجار و بازرگانان شرق و غرب قرار داشت. در دورهحکمرانی صفویان به سبب سیاست های اقتصادی شاهان صفوی حجم وسیعی از این آمد و شدهاادامه داشت؛ لذا این منطقه مردمانی از سرزمی نهای مختلف را در خود سکنی داده بود. همین امرموجب شده است تا در نتیجه اختلاط فرهنگ های گوناگون، تنوع فرهنگی- مذهبی متفاوتی رانسبت به دیگر مناطق ایران در این نواحی مشاهده نمود.بر این اساس پژوهش حاضر باهدف بررسی اوضاع مذهبی ساکنان سواحل شمالی خلیج فارس، درپی پاسخ گویی به این سوال است که :«مذهب رایج ساکنین سواحل شمالی خلیج فارس در دوره صفویه چه بوده است؟»، برای پاسخ گویی به سوال فوق، این فرضیه به آزمون گذاشته شده است که «با تسامح و تساهل» شاهان صفوی نسبت به ادیان غیر اسلامی و وجود علمای سنی مذهب در این مناطق باعث شد، مذهب تشیع فراگیر نشود و اکثریت مردم در مذهب تسنن باقی بمانند. یافته هایتحقیق ضمن اثبات فرضیه فوق، گوشه های دیگری از چگونگی روابط ادیان و پیروان مذاهبمختلف را بیان می دارد. در این گفتار سعی بر آن است تا به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده ازمنابع کتابخانه ای اوضاع مذهبی ساکنین سواحل شمالی خلیج فارس را بررسی کنیم.

سواحل شمالی، خلیج فارس، صفویه، مذهب