مهسا خوئی - عضو هیات علمی تمام وقت دانشکده ی هنر و معماری واحد تهران مرکز

حکمت هنر اسلامی نوعی نگرش عمقی ست به مقوله ی هنر که توام با شهود و دانایی بوده و معرفت رکن اساسی آن است. این نگرش به همراه معرفت عملی، موجب اعتلای هنر و جهت بخشی هنرمند شده تا رویکرد اثر هنری، صرف محسوسات نبوده و هنرمند آن، مراحل مادی و معنوی را طی کرده باشد. نگارنده کوشیده تا با نظر به حکمت هنر اسلامی، موسیقی و موسیقی دان حقیقی و فرایند درک این موسیقی را تبیین کند. این مقاله با روش تجزیه و تحلیل داده ها به صورت کیفی و استقرایی با چارچوب نظری حکمت هنر اسلامی و تعالی موسیقی، صورت بندی شده است. عجین شدن حکمت با موسیقی، غایت آن را لذت بخشی صرف ندانسته بلکه ظهور حسن ملحوظ کرده و تجلی زمان لایتناهی در این جهان، که "آن" ش را در اثر موسیقایی می نشاند. در فرایند ایجاد نیز، کمال مادی و معنوی متناظراند و دیگر شان قوه ی خیال “ راجع به محسوس ” نبوده، بلکه “ راجع به مبادی عالیه ” خواهد بود. حکمت موجب می شود تا دیگر "وجه النفس" به صدا نیاید؛ بلکه موسیقی دان، رو به " وجه الرب" داشته و موسیقی اش نوایی باشدکه از عوالم قدس به گوش جان می رسد. موسیقی نوای "مجاز" و "حقیقی" دارد اما حکمت موجب شده آهنگ حقیقی آن نیوشیده شود. درک این موسیقی، صفای باطن می طلبد تا اشاراتش تاویل گردد. حکمت، از خلق موسیقی تا ادراک آن، عالمی بر ما می گشاید و آن را متعالی می کند

حکمت هنر اسلامی، موسیقی، رمز و راز، زیبایی، تعالی.