مهرنوش شمس فرد - استادیار، دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر، دانشگاه شهیدبهشتی
فاطمه جعفری نژاد - دانشجوی دکتری، دانشکده مهندسی کامپیوتر و فن آوری اطلاعات، دانشگاه صنعتی شاهرود

به دست آوردن روابط معنایی میان افعال و دیگر اجزای سازنده جمله برای پردازش معنایی جمله کاربرد بسیاری دارد. به علاوه اطلاع از محدودیت های گزینشی که فعل به وابسته های خود اعمال می­کند نیز در پردازش معنایی کاربرد دارد. علی رغم اینکه تلاش برای این کار در زبان های مختلف در حال پیگیری است، فراهم ساختن چنین اطلاعاتی برای افعال به صورت دستی مستلزم صرف هزینه­های انسانی و زمانی است. در نتیجه خودکارسازی این روند بسیار با اهمیت و مورد توجه پژوهشگران است. در این مقاله سه روش برای استخراج این روابط معنایی ارائه می­شود. روش مبتنی بر ریخت­شناسی و تحلیل­های لغوی به صورت ساده شده­ای به حل مسئله می­پردازد. روش مبتنی بر تعمیم، با بررسی آماری وابسته های افعال به محدودیت های گزینشی دست می­یابد؛ و در روش مبتنی بر قاعده و تعمیم، برچسب زنی نقش های معنایی و یافتن محدودیت های گزینشی افعال به یافتن وابسته­ها منجر می­شود. در انتها این روش­ها با هم مقایسه و مزایا و معایب هر یک بررسی می­شود.  

پردازش زبان طبیعی, تحلیل معنایی سطحی, استخراج نقش های موضوعی, استخراج محدودیت های گزینشی افعال و وابسته ها