سعید حبیبیان
ایرج کریمی
نجمه توکلی
جهانگیر کبوتری

گل برنجاسف (Achillea talagonica)‎ گیاهی است که با توجه به خواص ضد التهابی، ضد میکروبی و ضد اکسیدان آن از قدیم برای بهبود زخم به کار گرفته شده است. هدف این مطالعه ارزیابی کارایی عصاره الکلی گل برنجاسف برای بهبود زخم سوختگی است. این مطالعه بر روی ۱۰ سر خرگوش نر نیوزیلندی انجام شد. پس از القای بیهوشی، شش زخم سوختگی درجه دو در پشت هر حیوان ایجاد شد. زخم ها بلافاصله با نرمال سالین شست و شو داده شدند و ۵‎/۰ گرم از یکی از محصولات زیر دو بار در روز تا بهبودی کامل بر روی هر یک از زخم ها مالیده شد: ژل وازلین (گروه شاهد)، پماد سولفادیازین نقره یک درصد (گروه تجربی ۱) و پنج درصد عصاره الکلی برنجاسف مخلوط با ژل وازلین (گروه تجربی ۲). برای اندازه گیری مساحت زخم ها، از زخم های سمت راست بدن در روزهای ۰، ۳،۷،۱۴و ۲۱ عکس گرفته شد و متوسط درصد بهبود زخم محاسبه گردید. نمونه های بافتی در روزهای ذکر شده از زخم های سمت چپ گرفته شد. بهبود زخم بصورت هیستوپاتولوژیکی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که میانگین درصد بهبود زخم و بازسازی اپیتلیوم در گروه های تجربی در روزهای ۷ و ۱۴ به طور معنی داری بالاتر از گروه شاهد بود (۰۵‎/۰>p)‎. علاوه بر این، بلوغ فیبروبلاست و انباشتگی کلاژن به طور معنی داری در گروه های تجربی در مقایسه با گروه کنترل در روز ۷ افزایش داشت (۰۵‎/۰>p)‎. می توان نتیجه گرفت که عصاره الکلی برنجاسف باعث انقباض زخم و بهبود فرآیند ترمیم زخم می شود.

ترمیم زخم, گیاه برنجاسف, خرگوش, سوختگی