امیر اسکندری - دکترا، دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
صدرالدین امینی - استاد، دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
فریبرز مسعودی - استاد، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

پایش آتشفشان های نیمه فعال مانند آتشفشان دماوند ضروری است. هدف از این پژوهش، ارزیابی تغییرات دمای سطح زمین (LST) بر اساس تصاویر ماهواره لندست در یک بازه زمانی ۲۳ ساله در ناحیه آتشفشان دماوند بوده است. مناطق با ناهنجاری حرارتی و مرتبط با فعالیت زمین گرمایی بر اساس تصاویر روز و شب سنجنده لندست استخراج شده اند. مقدار شار حرارتی زمین گرمایی (GHF) در مناطق زمین گرمایی به طور میانگین W/m۲ ۴۲ (در تصویر روز) وW/m۲ ۲۰ (در تصویر شب) برآورد می شود. مقدار کل GHF تابشی در تمامی مناطق ناهنجاری حرارتی معادل با ۵۰ مگاوات در تصویر شب و ۱۱۹ مگاوات در تصویر روز برآورد می شود. نتایج پردازش ها در ناحیه دماوند نشان می دهد که ناهنجاری های حرارتی ارتباط فضایی نزدیکی با گسل ها، چشمه های آبگرم، لیتولوژی، دگرسانی گرمابی، مناطق با دگرشکلی فعال و مناطق با ناهنجاری شار حرارتی به دست آمده از داده های زیرسطحی دارند. از شش تصویر لندست که که در فاصله سال های ۱۹۸۸ تا ۲۰۱۱ و در ماه و ساعت یکسانی برداشت شده بودند برای مقایسه تغییرات دمایی استفاده شد. در تصاویر سالهای ۲۰۰۲ و ۲۰۰۷، دماوند فعال تر بوده و افزایش LST در مناطق با ناهنجاری حرارتی دیده می شود که در سال ۲۰۰۷ تغییراتی در شیمی چشمه ها و فعالیت های لرزه ای نیز مشاهده شده است. با توسعه و رفع خطاها، می توان از دورسنجی مادون قرمز حرارتی به عنوان روشی کم هزینه همراه با سایر روش های تکمیلی، در پایش تغییرات آتشفشان دماوند و سایر آتشفشان های کشور بهره گرفت.

دورسنجی مادون قرمز حرارتی, آتشفشان دماوند, پایش حرارتی, تصاویر روز و شب لندست