یعقوب جلیلی - دانشجوی دکترا، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
محمدمهدی خطیب - استاد، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
علی یساقی - دانشیار، گروه زمین شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

عوامل کنترل کننده شدت شکستگی شامل «سازوکار چین خوردگی، سنگ شناسی و ستبرا» با استفاده از مطالعات میدانی و تصاویر ماهواره ای در سازند آسماری در کوه آسماری بررسی شده اند. متغیرهای موقعیت، فاصله داری و گسترش عمودی شکستگی ها در سنگ آهک و آهک رسی با ستبرا های متفاوت در رخنمون های سازند آسماری در نواحی مختلف چین برداشت شده اند. حضور مقادیر زیاد کانی رس با مقاومت کم و تخلخل زیاد در سنگ آهک رسی، سبب کاهش مقاومت این سنگ و شدت شکستگی کمتر سنگ آهک رسی در مقایسه با سنگ آهک شده است. تغییرات شدت شکستگی در این دو نمونه سنگی نشان می دهد که ستبرای واحدها روی شدت شکستگی ها تاثیر چندانی ندارد. شکستگی های موازی و عمود بر محور چین متاثر از سازوکار چین خوردگی خمشی- لغزشی و کشش سطح خارجی چین (Outer arc extension) در ناحیه لولایی، بیشترین توسعه یافتگی را نشان می دهند و بیشترین تاثیر را روی ناپایداری چاه های حفاری دارند. بر اساس نتایج، بیشترین شدت شکستگی در لولای چین بوده و سازوکار چین خوردگی مهم ترین متغیر کنترل کننده شدت شکستگی هاست. 

شکستگی, سازوکار چین خوردگی, سنگ شناسی, ستبرا, کوه آسماری