خلیل بهارفیروزی - دکترا، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور؛ گروه زمین شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
احمد خاکزاد - دانشیار، گروه زمین شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران
حمید نظری - استادیار، پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین شناسی کشور، تهران، ایران
محمد هاشم امامی - دانشیار، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر، اسلامشهر؛ پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین شناسی کشور، تهران، ایران

فلات آذربایجان دارای تنوع ریخت شناسی و انواع کانی سازی هاست که هر دو آنها تحت تاثیر رژیم ساختاری حاکم بر منطقه هستند. این رژیم از زمان برخورد صفحه عربی با اورازیا شروع شده و تا زمان حاضر ادامه دارد. گسل های راستا لغز مهم ترین عامل تغییرات ساختاری و شکل‎دهنده پهنه های مختلف کششی و فشارشی و مظاهر مختلف این پهنه ها در آذربایجان هستند. گسل های چیره دارای روند شمال باختری- جنوب خاوری و بیشتر دارای سازکار راستالغز راست بر هستند؛ در حالی که گسل های دیگر با روند شمال خاوری- جنوب باختری بیشتر سازوکار چپ بر دارند. وضعیت بردار حرکتی در دو سوی گسل ها، در محل برخورد، تعیین کننده رژیم زمین ساختی حاکم است و در نتیجه ریخت شناسی، نفوذ دایک هاو رگه ها را تحت کنترل دارند. محل خمش گسل های راستا لغز و محل پیوستن قطعات مختلف یک گسل نیز از مناطقی هستند که رژیم زمین ساختی حاکم بر آنها سبب جایگیری استوک های نفوذی گرانیتی مستعد برای کانی سازی ویا شکل‎گیری رگه های متعدد سیلیسی طلادار شده است. در منطقه جنوب باختری سبلان به دلیل خمش در راستای گسل اهر- سراب، رژیم زمین ساختی کششی حاکم و منجر به نفوذ رگه های متعدد سیلیسی شده است که برخی از آنها طلادار هستند. 

کانی سازی و زمین ساخت, پهنه های سیلیسی طلا دار, ساختارهای تراکششی, گسل های راستالغز