سیدضیاء الدین علیانسب - .دانشیار گروه قرآن و حدیث دانشگاه حضرت معصومه قم (نویسنده مسئول) .z.olyanasab@hmu.ac.ir
سیدمجید نبوی - دانشجوی دکتری رشته قرآن و حدیث، دانشگاه اراک .majidnabavi۱۳۶۶@gmail.com

چکیده خروج سفیانی، یکی از وقایع قطعی در آخرالزمان است که روایات فریقین به آن تصریح کرده اند. از آنجا که سفیانی پرچم دار رهبری کفر و طاغوت در برابر پرچم­های حق است، شناخت مشخصات سفیانی اعم از نام، نسب، صفات، زمان و مکان خروج او برای منتظران حضرت مهدی # لازم و ضروری است؛ چراکه اگر مومنان و منتظران حضرت مهدی #، مشخصات لشکرها، پرچم­ها و رهبران گروه­ها و جنگ­های آستانه ظهور را نشناسند گرفتار انحراف می­شوند و از یاری حق، بازمی مانند. ازاین رو، نوشتار پیش رو با هدف تبیین مشخصات سفیانی انجام یافته و اشتراکات و افتراقات روایات فریقین در خصوص نام، نسب، صفات و زمان و مکان خروج سفیانی را با روش کتابخانه­ای به صورت تطبیقی بیان کرده و در نهایت بدین نتیجه رسیده است که برای سفیانی نام هایی چون حرب، عثمان، عنبسه در روایات شیعی و عبدالله، ازهر بن کلبیه و معاویه بن عنبسه در روایات اهل سنت آمده است. نسب او به ابوسفیان برمی گردد. محل خروج او سرزمین شام است. زمان خروج سفیانی در ماه رجب و هم زمان با خروج یمانی، خراسانی و حضرت قائم # است.  

واژگان کلیدی: بررسی تطبیقی, سفیانی, زمان و مکان خروج سفیانی, علائم ظهور, ملاحم و فتن, ظهور