حشمت اله قلی زاده - کارشناس وزارت جهاد کشاورزی تهران
شهریار نصابیان - دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی
رضا مقدسی - دانشیارگروه اقتصاد کشاورزی واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی تهران، ایران
علیرضا امینی - دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی

تامین غذا یکی از چالش های اصلی جوامع آینده بشری محسوب می گردد و برنامه ریزی صحیح در بخش کشاورزی می تواند موجب کاهش تهدیدات و چالش ها در این بخش گردد. به همین منظور کشاورزی یکی از پایه های اساسی و امنیت ملی هر کشوری محسوب می گردد، زیرا هم در ارزش افزوده و هم در اشتغال از سهم بسزایی برخوردار است. هدف این پژوهش ارزیابی تغییرات بهره وری کل عوامل تولید کشاورزی در ایران و کاربرد شاخص های بهره وری در فاصله زمانی ۱۳۹۵-۱۳۶۶ با استفاده از داده های طرح آمارگیری نمونه ای وزارت جهاد کشاورزی و اطلاعات کلان بخش کشاورزی از مراکز رسمی آمار، با روش ناپارامتری و کاربرد شاخص سنتی مالم کوئیست و شاخص های نوین فارپریمونت و هیکس- مورستین می باشد. نتایج محاسبات نشان می دهد که متوسط تغییرات بهره وری کل در کشاورزی ایران برای شاخص مالم کوئیست (۴/۲۰ درصد افزایش)، فارپریمونت (۸/۸درصد افزایش)، هیکس- مورستین (۲ درصد افزایش) دارد. متوسط افزایش تغییرات بهره وری نشان دهنده افزایش تغییرات تکنولوژیکی در دوره مذکور است. لذا جهت افزایش بهره وری بخش کشاورزی با بکارگیری از تکنولوزی جدیدتر و مصرف بهینه نهاده ها در تولید محصولات کشاورزی می توان در جهت افزایش بهره وری در تولید به عنوان یک راهبرد اجرایی اقدام نمود.

بهره وری کل عوامل تولید, کاربرد شاخص های بهره وری, کشاورزی ایران