عرفان آقایی - دانشگاه تربیت مدرس مهندسی شیمی
میترا ابراهیمی نژاد - دانشگاه تربیت مدرس
رضا خوشبین - مرکز آموزش عالی فنی و مهندسی بوئین زهرا
رامین کریم زاده - دانشگاه تربیت مدرس دانشکده شیمی
سمیرا مریدی - باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی کرمانشاه
حمیدرضا گودینی - دانشگاه آیندهوون
الیور گورکه - دانشگاه تکنولوژی برلین

زئولیتY بدون حضور ماده الگوساز و با استفاده از پیروفیلیت ذوب قلیایی شده به عنوان منبع Si و Al با موفقیت سنتز شده است. سورفکتنت (CTAB) جهت ایجاد حفرات مزو در زئولیت Y سنتزی مورد استفاده قرار گرفت. خواص فیزیکی-شیمیایی نمونه ها با استفاده از آنالیزهای XRD، FESEM، BET، FTIR،NH۳-TPD ، EDX   بررسی شده است. خواص و عملکرد کاتالیستی زئولیت های سنتز شده با استفاده پیروفیلیت با زئولیت Y تجاری مقایسه شده است. نتایج آنالیز XRD سنتز زئولیت Y با خلوص بالا با استفاده از پیروفیلیت ذوب قلیایی شده در حضور CTAB را تایید می کند. همچنین، با استفاده از CTAB خواص بافتی و اسیدیته نمونه سنتزی بهبود یافت. فعالیت کاتالیستی زئولیت های سنتز شده در راکتور بستر ثابت مطالعه شده است. نمونه سنتز شده با استفاده از CTAB جهت تبدیل روغن سنگین به سوخت های سبک میزان تبدیلی بالاتر از ۶۰% نشان داد. همچنین، انتخاب پذیری بالاتری نسبت به سوخت های سبک از قبیل بنزین و دیزل و نیز تولید گاز بیشتری برای زئولیت سنتز شده با استفاده از CTAB نسبت به نمونه های دیگر مشاهده شد. به علت وجود حفرات مزو و دسترسی مناسب تر مولکول های خوراک به مکان های فعال کاتالیستی، نمونه سنتز شده با CTAB میزان فعالیت و گاز تولیدی بالاتری را نشان داد.

زئولیت Y, پیروفیلایت, CTAB, کراکینگ روغن سنگین