مهدی نامداری پژمان
سیروس قنبری
حشمت الله محمودی

هدف پژوهش، شناسایی موانع اجرای برنامه معلم پژوهنده از دید معلمان پژوهنده و کارشناسان استان همدان  بود. روش پژوهش برمبنای نظریه های روان سنجی و به ویژه تحلیل عاملی اکتشافی بود. جامعه آماری شامل کلیه معلمان پژوهنده و کارشناسان پژوهشی استان همدان بود که از بین آنها ۳۲۱ نفر معلم پژوهنده و ۱۳۳ نفر کارشناس پژوهشی به روش نمونهگیری خوشه ای تصادفی، انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده، پرسش نامه محقق ساخته با ۴۶ گویه بستهپاسخ مربوط به موانع اجرای برنامه معلم پژوهنده بود. پایایی اولیه پرسش نامه به روش آلفای کرونباخ ۹۴/۰ به-دست آمد. پس از توزیع، گردآوری و تحلیل داده های پرسش نامه به روش تحلیل عاملی اکتشافی، موانع استخراج شد. در تحلیل عاملی اکتشافی از رویه مولفه های اصلی و روش چرخش واریماکس، استفاده شد. مشخصه های آماری اولیه با اجرای تحلیل مولفه های اصلی به دست آمده نشان داد که ارزش ویژه دوازده عامل، بزرگ تر از ۱ بود؛ این دوازده عامل درمجموع، ۵۶/۶۵ درصد کل واریانس متغیرها را تبیین می کردند. ماتریس متغیرهای چرخش داده شده به شیوه واریماکس نشان داد که چهار پرسش زیر دو عامل، بار داشتند و بایدحذف می شدند و دوباره تحلیل عاملی، صورت می گرفت. با انجام این کار، هفت عامل، استخراج و ۳۵ گویه باقی ماندند؛ این هفت عامل درمجموع، ۵۸/۵۶ درصد از واریانس کل متغیرها را تبیین کردند. پس از بررسی تحلیلی پرسش نامه توسط یک گروه از متخصصان اقدام پژوهی، موانع اجرای برنامه معلم پژوهنده به تفکیک به صورت ترتیبی، استخراج شدند که شامل «موانع مدیریتی، ضعف اطلاع رسانی، ضعف توانایی پژوهشی معلم، مشکلات ارزشیابی، نارسایی دوره های آموزشی، موانع سازمانی و ضعف محتوای آموزشی» می شوند.

اقدام پژوهی, معلم پژوهنده, برنامه معلم پژوهنده, تحلیل عاملی