ی کیاسی - دانشجوی کارشناسی ارشد مرتع داری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
م فروزه - استادیار گروه مدریت مرتع، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
س میردیلمی - دکتری مرتع داری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
ح نیک نهاد - استادیار گروه مدریت مرتع، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

کاربرد گیاهان به عنوان دارو جهت پیشگیری و درمان بیماری ها، حاصل دانش بومی و تجربه عملی سالیان دراز مردم بومی یک منطقه می باشد. با توجه به مستعد بودن برخی از نقاط ایران در تولید گیاهان دارویی، بررسی اثرات معیشتی آن در سطح روستاهای فعال در تولید گیاهان دارویی، امری کاملا ضروری به نظر می رسد. لذا هدف تحقیق حاضر نقش گیاهان دارویی در معیشت و اقتصاد بهره برداران جوامع محلی روستای خوش ییلاق می باشد. ثبت اطلاعات به صورت گفتگو به هر دو شیوه مصاحبه در محل زندگی بومیان و مشاهده مشارکتی در محل رویشگاه گیاهان انجام شد. هم زمان با مشاهده مشارکتی، از طریق پیمایش های صحرایی، نمونه های هربار بومی از گیاهان دارویی مرتع خوش ییلاق که بخشی از اقتصاد جوامع محلی با فروش آن ها تامین می شد برداشت و بر اساس منابع معتبر گیاه شناسی ایران و سایر منابع گیاهان دارویی شناسایی شدند. نتایج این تحقیق نشان داد با ارزش ترین گیاهان در بین تمام گونه های دارویی و خوراکی منطقه سقردیله (Caccinia macranthera)، کلوکماج (Malva microcarpa) و کهلیک اوتی (Thymus Kotschyanus) بوده است. در بازار نیز این گیاهان بسیار ارزشمند بوده و بالاترین قیمت را در بین گیاهان دارویی منطقه داشتند. قیمت یک کیلو گل سقردیله، کلوکماج و برگ کهلیک اوتی در بهار و تابستان ۱۳۹۸ در بازار استان گلستان به ترتیب ۲۵۰۰۰۰، ۷۰۰۰۰ و ۸۰۰۰۰ تومان بوده است. بنابراین تاثیرات بهره برداری از گیاهان دارویی با ایجاد فرصت های شغلی در بعد اقتصادی جوامع محلی موثر بوده است، به طوری که علاوه بر تاثیر اقتصادی که می تواند بخشی از هزینه های جوامع محلی را جوابگو باشد همچنین در بخش اجتماعی نیز تاثیرگذار خواهد بود.

گیاهان دارویی، اقتصاد روستایی، جوامع محلی، مشاهده مشارکتی، اشتغال زایی