فرزین قائمی - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
فرخ قائمی - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه آزاد اسلامی مشهد، مشهد، ایران

ناحیه خراسان شمالی یکی از مناطق فعال زمین ساختی ایران به شمار می آید. بیشتر گسل های مهم در این ناحیه، از نوع  راستا لغز با مولفه های چپ بر و راست بر است  و گسل های راندگی در درجه دوم اهمیت قرار دارند. بخشی از گسل های راندگی، قدیمی تر از گسل های راستا لغز و بخشی دیگر جوان تر از آنها هستند و گسل فعال به شمار می آیند. این گسل ها،  نتیجه ایجاد انحنا درگسل های راستا لغز و تبدیل آنها به گسل های معکوس هستند. گسل های کواترنری، با توجه به نشانه های فعالیت، در ناحیه شناسایی شده اند. چهار دسته درزه در ناحیه بررسی شده که دو دسته آنها کششی و دو دسته دیگر برشی هستند. مختصات تنش های اصلی ایجاد کننده آنها عبارت است از: ()- ()- (). مجموعه گسل های راستالغز جوان به صورت گسل های همراه بر روی یکدیگر تاثیرگذار هستند. نمونه آن در زمین لرزه سال ۱۳۷۵ بر روی گسل یکه شاخ دیده می شود که حرکات کوچکی را در گسل های بابا امان و قارلق ایجاد کرده است.

گسل راستالغز, گسل راندگی, بجنورد, گسل های همراه, گسل فعال, درزه, پهنه گسل