کورش زیارتی - استادیار بخش علوم و مهندسی کامپیوتر- دانشکده مهندسی- دانشگاه شیراز-
اعظم پیرمرادیان - دانشجوی کارشناسی ارشد تحقیق در عملیات-- دانشکده علوم- دانشگاه شیراز

در این مقاله با ارائه کاملی از دسته بندی مسائل زمان بندی ماشین، مسئله کارخانه همگام خودرو که تولید کننده قطعات خودروهای سواری است مورد بررسی قرار می گیرد. با توجه به نوع مسئله مدل زمان‌بندی بر پایه مدل flexible job shop(FJS) ارائه می‌گردد. مدت زمان طولانی اجرای مدل برای داده‌های کارخانه علت اصلی رویکرد به یک روش اکتشافی جهت حل مسئله می‌باشد. در روش اکتشافی مسئله به دو قسمت تقسیم می‌شود؛ در مرحله اول یک تخصیص مناسب جهت بهینه شدن بار کاری تمام ماشین‌ها بدست می‌آید. در مرحله دوم با یک زمان‌بندی مناسب با توجه به تخصیص بدست‌ آمده در مرحله اول کل مسئله بهینه می‌شود. به علت اینکه در مدل FJS زمان‌بندی و تخصیص کار به صورت همزمان انجام می‌گیرد از تقریب‌های احتمالی که در تفکیک مسئله رخ می‌دهد کاسته شده و جواب بهتری نسبت به حل روش اکتشافی حاصل می‌شود. لازم به ذکر است که مدت زمان اجرای روش اکتشافی یک پنجم زمان اجرای مدل FJS می‌باشد. نتایج حاصل از حل روش اکتشافی، بهبود حدود 5% را در ساعات کاری و هزینه پرداخت و عملیات در مقایسه با اجرای کارخانه نشان می‌دهد.

مسئله واقعی زمان‌بندی ،Flexible job shop ،دسته- کار ، روش اکتشافی