پرویز پورکریمی - دانشجوی دکتری باستان شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
کریم حاجی زاده - استادیار گروه باستان شناسی دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
رضا رضالو - دانشیار گروه باستان شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
بهروز افخمی - استادیار گروه باستان شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

پیدایش سکونتگاه های بشری همواره بر پایه عوامل طبیعی مانند آب و خاک مناسب استوار بوده است. در زمان های گذشته، سکونتگاه های قلعه ای به عنوان یکی از مراکز حیات جمعی انسان تحت تاثیر متغیرهای متعدد طبیعی از قبیل فاصله از رودخانه، شکل زمین، ارتفاع، شیب، جهت شیب، اقلیم، نوع خاک و پوشش گیاهی بوده است. در این راستا، پژوهش حاضر بر پایه داده های میدانی و اسنادی و با استفاده از مدل ویکور، درصدد ارزیابی و رتبه بندی عوامل طبیعی موثر در پراکنش سکونتگاه های قلعه ای استان اردبیل است. بر پایه داده های به دست آمده از بررسی های میدانی و اسنادی، ۱۰۰ سکونتگاه قلعه ای در گستره جغرافیایی استان اردبیل بررسی و شناسایی شد، که مواد و جامعه آماری این پژوهش را تشکیل می دهند. یافته های حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها در قالب مدل ویکور نشان می دهد، که ارتفاع، فاصله از رودخانه و شکل زمین (دشتی و کوهستانی)، بیش ترین تاثیر را در پراکنش فضایی سکونتگاه های قلعه ای استان اردبیل داشته است.

سکونتگاه های قلعه ای, عوامل طبیعی, استان اردبیل, مدل ویکور