محمد رسولی - دانشجوی دکتری، گروه شهرسازی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
حسین ذبیحی - دانشیار، گروه شهرسازی، واحد علوم تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
سید علی نوری - استادیار گروه شهرسازی واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

امروزه تقریبا در همه کشورهای درحال توسعه جهان، مسئله سکونتگاه­های غیررسمی، ذهن مدیران ملی و شهری را مشغول خود ساخته است و کشورهای مختلف با مشکلات اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی بافت­های ناکارامد دست به گریبان هستند. با گذشت سالهای طولانی، این مشکل نه تنها کاهش نیافته بلکه رشد سریع و چمگیری را تجربه می­کند. در ایران نیز در طول چند دهه اخیر، این مسئله، یکی از دغدغه­های جدی مدیران، لااقل در نظر و نوشتارها بوده است. اما آنچه اهمیت فراوانی دارد، نگاه درست به این سکونتگاه­ها و ورود به حل مسئله از دریچه مناسب است. از این رو لازم است بر خلاف روش­های مبتنی بر کالبد و ناکارامد گذشته، نسبت به ارتقای کیفی این سکونتگاه­ها مبادرت شود. پژوهش حاضر بخشی از نتایج رساله دکتری رشته شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال با عنوان «تبیین سیاست­ها و روش­های ارتقای کیفی سکونتگاه­های غیررسمی با تاکید بر بازآفرینی شهری؛ مورد پژوهش سنندج» است و به­دنبال پاسخ برای این پرسش است که ابعاد و شاخص های مشترک در ارتقا کیفی سکونتگاه­های غیررسمی و بازآفرینی شهری پایدار در ایران کدام است؟ پژوهش به شیوه توصیفی-تحلیلی و با تکنیک دلفی انجام شد و در سه نوبت از تعداد ۵۰ نفر از متخصصان، صاحبنظران و پژوهشگران حوزه ساماندهی و بازآفرینی بافت­های ناکارامد، حاشیه­ای و فرسوه شهری نظرخواهی شد. نتایج شامل ابعاد کالبدی، زیست محیطی، اجتماعی-فرهنگی، اقتصادی و مدیریتی و شاخص­های مهم هریک از ابعاد مذکور است.  

بازآفرینی پایدار- سکونتگاه های غیررسمی- ارتقا کیفی-ابعاد و شاخص­ها