کیانوش ذاکرحقیقی - دانشیار شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان، همدان ایران
سعید حاجی بابایی - دانشجوی دکتری شهرسازی، گروه معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

علی رغم توجه به ضرورت ایجاد محیطی مناسب برای رشد کودک و آشنایی با نیازها و سرشت فطری او برای رسیدن به آن تعالی، پژوهش های مختلف در این حوزه ترجیحات کودکان مبتنی بر فرهنگ و ساختار ذهنی کودکان را کمتر مورد توجه قرار داده اند. هدف این مقاله کنکاش پیرامون ترجیحات محیطی کودکان از طریق بررسی فضاهای بیرونی مختلف شهری بر مبنای الزامات کنوانسیون شهر دوستدار کودک به منظور تدوین شرایط و معیارهای طراحی بر اساس شرایط محلی است. بدین منظور، با استفاده از روش میدانی نظر خردسالان در ارتباط با فضاهای مختلف بیرونی مورد استفاده از جنبه های مختلف مورد نظر تحلیل می گردد. نتایج تحلیل نشان دهنده تفاوت آشکار میان ترجیحات خردسالان در مقایسه با معیارهای متداول برای طراحی فضاهای کودکان و در مواردی تضاد آشکار در میان خواسته های ایشان مبتنی بر روحیه زندگی کلان شهری است. برای مثال، مطالعه نشان می دهد علی رغم دوری فضاهای شهری مانند پارک ساعی از منزل کودکان پاسخ دهنده، به دلیل وجود تعداد زیادی از عوامل شش گانه مورد بررسی، کودکان حضور در این فضاها را بر فضاهای نزدیک به منزل ترجیح می دهند. مقاله درنهایت به تدوین سیاست های ارتقای محیط دوستدار کودک به شیوه ای بومی مبتنی بر ۴ هدف سرزندگی، انعطاف، خاطره انگیزی و ایمنی و البته ترجیحات خردسالان می پردازد.    

ترجیحات محیطی کودکان, ارزیابی فضاهای بیرونی فضای شهری دوستدار کودک, منطقه ۶ شهرداری تهران