علیرضا سیروس مهر - استادیار گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل
فاطمه روشن ضمیر - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه زابل

جهت بررسی اثر سطوح تنش کم آبی و کود فسفر بر خصوصیات کیفی و درصد اسانس ریحان). Ocimum basilicum L ( آزمایشیبه صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل در سال ۱۳۸۸ به اجرا در آمد.فاکتورهای مورد آزمایش شامل تنش کم آبی)خشکی( در ۳ سطح ) ۱۰۰ ، ۸۰ و ۶۰ درصد ظرفیت مزرعه( و کود فسفر در ۳ سطح ) ۰، ۵۰و ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار ( بود. با افزایش شدت تنش خشکی در صد پروتئین اندام هوایی افزایش یافت و مقدار آن برای سطوح تنش۱۰۰،۸۰ و ۶۰ درصد FC به ترتیب برابر ۱۵ / ۱، ۹۵ / ۱ و ۳۸ / ۲ در صد بود. با افزایش مقدار کود فسفر محتوی رطوبت نسبی برگ افزایشیافت. تنش خشکی منجر به افزایش فلورسانس کلروفیل گردید. اندازه گیری میزان کلروفیل در دو مرحله ۱۵ و ۳۰ روز بعد از تنش نشانداد که کمترین مقدار کلروفیل) ۱۷ / ۶( در شرایط تنش شدید و در ۳۰ روز بعد از تنش بدست آمد. همچنین با افزایش شدت تنش کم آبی،بر درصد اسانس افزوده شد. بطور کلی به نظر میرسد گیاه ریحان در شرایط تنش کم آبی با افزایش تولید پرولین و کربوهیدرات محلول،مکانیزم تحمل به تنش را به اجرا می گذارد ولی این وضعیت می تواند منجر به کاهش کلروفیل و افزایش فلورسانس کلروفیل شود.

اسانس, تنش کم آبی, خصوصیات فیزیولوژیک, ریحان, کود فسفر