صابر حیدری - استادیار پژوهشی بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی جنوب
مجید نیکنژاد - استان کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، جیرفت، ایران، کارشناس ارشد گروه تکنولوژی زراعی مرکز ترویج و توسعه تکنولوژی هراز، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، آمل، ایران
سید محمد علوی سینی - استادیار پژوهشی بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی جنوب استان کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، جیرفت، ایران
مرتضی اشراقی نژاد - استادیار پژوهشی بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی جنوب استان کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، جیرفت، ایران

نیتروژن یکی از مهمترین مواد مغذی در تولید محصول است اما کارایی آن در کود اوره خصوصا در شالیزارها پایین است. بازدهی نیتروژن می­تواند با کاهش انحلال اوره در خاک افزایش یابد. بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر کودپلیمری اوره بر رشد و عملکرد برنج رقم طارم هاشمی انجام شد. به این منظور آزمایشی در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در دو مکان اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل T۰:شاهد، T۱:اوره معمولی(در دو تقسیط)، T۲:اوره پلیمری، T۳:اوره معمولی(۳۰%)+پلیمری(۷۰%) (استفاده بعد از نشاء) و T۴:اوره معمولی(۳۰%)+پوششدار(۷۰%)( اوره پلیمری در زمان نشاء و اوره معمولی در زمان خوشهدهی) بود. نتایج نشان داد که اثر مکان تنها بر صفات تعداد پنجه و تعداد خوشه معنی­دار بود و سایر صفات تحت تاثیر این عامل قرار نگرفتند. ولی صفات تعداد پنجه، تعداد خوشه، ارتفاع گیاه، تعداد دانه ، عملکرد زیست توده، عملکرد دانه، شاخص برداشت و کارایی بازیافت نیتروژن به طور معنی­داری تحت تاثیر نوع کود اوره و روش مصرف آن قرار گرفتند. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که حداکثر تعداد پنجه و خوشه در تیمار T۳ در دو مکان به ترتیب دارای میانگین ۵/۲۴ و ۳۳/۲۰ بود که نسبت به تیمار شاهد به ترتیب ۵۲% و ۵/۴۷% افزایش نشان داد. میانگین عملکرد دانه در تیمار T۳ در دو مکان، نسبت به تیمارهای شاهد، T۱، T۲ و T۴ به ترتیب ۱/۴۳%، ۱۷%، ۱/۱۸% و ۱/۱۸% بیشتر بود. برای رقم طارم هاشمی و در هر دو مکان مصرف اوره پوشش پلیمری به صورت مخلوط با اوره معمولی، در افزایش بازیافت نیتروژن و کاهش تلفات آن موثر بود اما اثربخشی این تیمار کودی در مزرعه با بافت شنی لوم بیشتر بود و می­تواند مناسب­ترین روش مصرف کود در این خاک­ها باشد.

خاک شالیزاری, رقم طارم هاشمی, عملکرد دانه برنج, کارایی بازیافت نیتروژن