سیده نگین میرقاسمی - دانشجوی دکتری بیماری شناسی گیاهی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان.
سالار جمالی - دانشیار گروه گیاهپزشکی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان.
محمدمهدی سوهانی - دانشیار گروه بیوتکنولوژی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان.
آرش زیبایی - دانشیار گروه گیاهپزشکی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان.

دیواره سلولی گیاه میزبان، سد مکانیکی اصلی برای نفوذ و مهاجرت نماتدهای انگل گیاهی محسوب می­شود. این نماتدها جهت تجزیه دیواره سلولی، انواع مختلفی از آنزیم­های تجزیه کننده دیواره سلولی را ترشح می کنند. بتا- ۱ و ۴ اندوگلوکاناز از اولین آنزیم­های تجزیه کننده شناخته شده در این ارتباط است. در این پژوهش، فعالیت آنزیم مذکور در سه گونه شاملMeloidogyne incognita  ،Pratylenchus loosi  و Aphelenchoides besseyi مورد مطالعه قرار گرفت. ابتدا با انجام نمونه برداری، شناسایی، خالص سازی و تکثیر هر سه گونه نماتد، استخراجDNA  انجام شد. سپس با استفاده از پرایمر دژنره اختصاصی و به کمک واکنش زنجیره­ای پلی­مراز، ژن کد کننده آنزیم بتا- ۱ و ۴ اندوگلوکاناز در نماتدهای مذکور تشخیص داده شد. استخراج RNA  کل از هر سه گونه انجام شد. بعد از آن، cDNA تهیه و با استفاده از ژن مرجع، درستیcDNA ­ ها مورد بررسی قرار گرفت. سپس شدت بیان ژن کد کننده آنزیم بتا- ۱ و ۴ اندوگلوکاناز برای نمونه­ها بررسی شد. نتایج نشان داد که ژن کدکننده آنزیم بتا- ۱ و ۴ اندوگلوکاناز، بیشترین فعالیت آنزیمی و شدت بیان را در نماتد مولد گره (M. incognita) داشت.نماتد مولد زخم ریشه چای (P. loosi) و نماتد نوک سفیدی برگ برنج (A. besseyi)به ترتیب در رتبه­های بعدی قرار گرفتند.

پارازیتیسم, Aphelenchoides besseyi, Meloidogyne incognita, Pratylenchus loosi