مریم قربانی - علوم مهندسی آب، آبیاری و زهکشی دانشگاه شهید چمران اهواز
سعید برومند نسب - ۲- استاد گروه آبیاری و زهکشی دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز.

برنامه­ریزی آبیاری در شرایط وجود تنش آبی و شوری، بسیار مشکل­تر از برنامه­ریزی آبیاری کامل است. استفاده از دمای پوشش سبز برای برنامه­ریزی آبیاری گیاهان یکی از روش­هایی است که مورد توجه محققین قرار گرفته­است. در این روش شاخص­های متعددی ارائه شده­است که ازبین آن­ها می­توان به شاخص تنش آبی گیاه CWSI)) به روش ایدسو اشاره کرد. به­منظور برنامه­ریزی آبیاری ذرت تابستانه در شرایط اقلیمی اهواز با استفاده از دمای پوشش سبز، در سال زراعی ۹۳-۱۳۹۲ تحقیقی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز تحت آبیاری سطحی(جویچه ای) با دوتیمار کیفی آب شور ( ds/m۵/ S۱=و ds/m ۵S۵=) در سه تکرار انجام گرفت. براین اساس مقدار شاخص تنش آبی گیاه در شهریورماه برای دوتیمار S۱ (حداقل شوری) و S۵(حداکثر شوری) به ترتیب ۱۴/۰ و ۲۶/۰و در مهرماه ۱۵/۰ و ۲۲/۰ برآورد شد. به ازای افزایش شوری آب آبیاری از ۵/۲ دسی زیمنس بر متر به ۵ دسی زیمنس بر متر اختلاف دمای پوشش سبز نسبت به دمای هوا حدود دو درجه افزایش پیدا نمود. معادله های خط مبنای بالایی برای تیمار S۱، در شهریور ومهر­ماه به ترتیب =۵.۰۵  (Tc- Ta)ul و ۴.۹۷۵ = (Tc- Ta) ul  وبرای تیمار S۵در شهریور و مهر ماه به ترتیب ۲.۸۵ =(Tc- Ta) ul و  ۲.۶ Tc-Ta) ul = ) محاسبه شد. معادله خط مبنای پایینی تنش محاسبه شده در تیمار S۱ و S۵ گویای تنش آبی کمتر در تیمار S۱ به علت پایین بودن خط مبنای پایینی آن نسبت به تیمار S۵ بود. با استفاده از داده­های اندازه­گیری شده، برای برنامه­ریزی آبیاری سطحی گیاه ذرت تحت دو تیماS۱ و S۵ در شهریور و مهرماه روابطی تعیین و با استفاده از آن­ها و مقایسه (Tc-Ta)m(اندازه­گیری شده) با) (Tc- Ta)a مقدار مجازمحاسبه شده) می­توان زمان آبیاری را در هر دو تیمار تشخیص داد .

واژه های کلیدی: آبیاری سطحی, برنامه ریزی آبیاری, دماسنج مادون قرمز, ذرت, شاخص تنش آبی گیاه