الهام وحیدی - دانشجوی کارشناسی ارشد سازههای آبی، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دان
محمد حسین امید - دانشیار دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی - دانشگاه تهران

[توضیح سیویلیکا: فرمولها در متن ناخوانا می باشد] پوششهای گیاهی نقش بسیار مهمی در مورفولوژی رودخانه و جلوگیری از فرسایش کناره ها و کاهش حرکت رسوبات دارند و با ایجاد مقاومت در برابر جریان و جذب سرعت حرکت جریان توسط نیروی کششی ساقهها، باعث افزاش ضریب زبری و کاهش تنش برشی کف و در نتیجه کاهش نرخ حرکت بار کف میگردند. در این تحقیق به منظور بررسی تأثیر پوشش گیاهی بر روی جریان از یک مدل آزمایشگاهی استفاده شد و آزمایشات در شرایط جریان ماندگار غیر یکنواخت تدریجی و حاوی رسوب در یک فلوم شیشهای به طول 6 متر و عرض 0/5 و ارتفاع 0/6 متر انجام گردید. برای مدل کردن پوشش گیاهی غیر مستغرق از میلههای استوانهای از جنس پلکسی گلاس و به ارتفاع 15 سانتی متر و قطر 8 میلی متر استفاده شد و در 3 تراکم مختلف و به طول 2/8 متر در کف کانال نصب گردید. با توجه به نتایج حاصل از آزمایشهای انجام شده، میتوان نتیجه گرفت که وجود پوشش گیاهی غیر مستغرق و افزایش تراکم آن، باعث افزایش مقاومت جریان و افزایش تنش کل و در نتیجه باعث افزایش عمق و شیب خط انرژی میشود. همچنین بیشترین مقاومت در برابر جریان توسط نیروی کششی ساقهها ایجاد میشود و این نیرو سرعت حرکت جریان را کاهش می دهد که در نتیجه باعث کاهش تنش برشی در کف و کاهش نرخ انتقال رسوبات کف میشود.

پوشش گیاهی، نیروی کششی، تنش برشی، بار کف