احمد شاهیوندی - هیات علمی ، دانشگاه هنراصفهان،اصفهان،ایران
یگانه پوستین دوز - کارشناسی مهندس شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان،اصفهان،ایران

معلولیت عبارت از عارضهای که بر اثر ضعف یا اختلال در سیستم حسی و حرکتی ایجاد می شود و موجب اختلال در جابجایی و برقراری ارتباط با محیط میگردد نیز، تعریف شده است. بطور کلی معلولیت را میتوان یکی و یا ترکیبی از نارسایی ها و ناتواناییهای جسمی، ذهنی، و روانی و معلول را فردی که برای انجام امور زندگی خود نیازمند کمک دیگران، استفاده از ابزار و تجهیزات و مراقبت ویژه میباشد، تلقی نمود.. در این پژوهش بیشتر بر روی انواع معلولیتی که باعث اختلال و کاهش توان تحرک ، جابجایی می شود،تاکید شده است. افراد دارای چنین معلولیت هایی نیازمند ایجاد تاسیسات و امکانات خاص جهت تحرک،جابجایی و حفظ سلامت خود هستند. در صورت عدم تامین این امکانات توسط مدیریت شهری در فضاهای شهری، جامعه با هزینه های سنگین بهداشتی درمانی مواجه خواهد شد)علاوه بر مسئولیت ذاتی حکومت و دولت برای تامین نیازهای تمامی گروه های اجتماعی(. با توجه به چنین پیش زمینه ای ،این پژوهش با هدف ارتقای کیفیت فضاهای سبز به عنوان مراکز گذران اوقات فراغت برای معلولان، اقدام به سنجش میزان رضایت معلولان منطقه ۳ شهرداری اصفهان، از امکانات و خدمات ارائه شده و کیفیت های مرتبط با طراحی فضای سبز و مسیرهای دسترسی به فضاهای سبز این منطقه نمود. روش بکار گرفته شده در این پژوهش توصیفی تحلیلی و داده ها ی مورد استفاده از مطالعه منابع اسنادی کتابخانه ای،مشاهده میدانی و پرسشنامه به دست آمد. در نهایت با تکمیل پرسش نامه بین ۳۰۰ نفر از ساکنین معلول منطقه ۳ شهرداری اصفهان مشخص گردید در تمام زمینه های مورد مطالعه ضعف ها و کمبودهای اساسی وجود دارد و میانگین به دست آمده برای تمامی شاخص های مورد بررسی)با استفاده از آزمون تی یک طرفه( کمتر از ۳ )میانگین( بود. بدین معنی که میزان رضایت مندی معلولان از فضای سبز)به همراه امکانات ورزشی تفریحی و کیفیت دسترسی( برابر با ۲.۷۸۴ و برای کیفیت طراحی فضاهای سبز و مسیرهای دسترسی برابر با ۲.۴۶۳۳ بود. در نهایت بر اساس یافته های پژوهش پیشنهادهایی برای ارتقای کیفیت و دسترسی معلولان به فضاهای سبز مطرح گردید.

دسترسی، مناسب سازی، پارک، معلولیت، اوقات فراغت