الهه طبیعت نژاد - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد پردیس، ایران
پروانه قریب گرکانی - دکتری رشته فلسفه هنر، مدرس گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد پردیس، ایران

نور جزء ارکان اصلی و ضروری در معماری میباشد، همچنین نقش مکانسازی و خلق فضایی متفاوت را برعهده میگیرد.این کار را بواسطه روشنکردن فضا و انتقال احساسات مختلف و ادراکات بصری به مغز انجام میپذیرد. از دیرباز، نور در فرهنگ شرق و غرب، به عنوان نماد و مظهری که به وحدت الهی نزدیک است، همیشه مورد توجه قرارداشته است. در معماری، نور جهت طراحی بناهای مذهبی اعم از مسجد و کلیسا و معابد از اهمیت بالایی برخوردار بوده است. کاربرد نور صرفا جهت روشنایی و رفع تاریکی محیط نبوده، بلکه هدف از استفاده هوشمندانه آن، ایجاد حس تعلق، احساس عالم والا، ایجاد فضای معنوی و عرفانی در جهت تحکیم و شناخت قدرت لایزال الهی و تجلی عدن و تجلی صفات خداوند بوده است. هدف از این مقاله شناخت شباهتهای کاربرد نور در معماری کلیسا و مسجد میباشد. مسجد نصیرالملک یکی از بهترین نمونه های بکارگیری زیبایی بی نظیر نور در یک کالبد معماری اسلامی است و همچنین کلیسای ساگرادا فامیلیا یکی از برجستهترین نمونه های بکارگیری عناصر نور و رنگ در کلیسا میباشد که در این مقاله مورد مقایسه تطبیقی قرار گرفته است. در این مقاله از روش توصیفی – تحلیلی استفاده شده و ابزار گردآوری اطلاعات، به صورت کتابخانهای و میدانی میباشد. جامعه آماری در این مقاله مسجد نصیرالملک شیراز و کلیسای ساگرادا فامیلیا بارسلون میباشد.

نور، اسلام، مسیحیت، مسجد، کلیسا.